Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 23-01-2023

FALUN

betekenis & definitie

hoofdstad van Dalame (Dalekarlië) of Falulan in Zweden, ligt in een dal tussen de meren Warpan en Runn, in een woeste, rotsachtige streek, aan de spoorlijnen Gefle - Dala, Falun - Rättwik - Mora en Falun - Kil - Göteborg, en telt (1949) 16 151 inw. Er zijn een mijnschool met een laboratorium en verschillende musea.

Hier bevindt zich de kopermijn, die de rijkste was van geheel Zweden en door Gustaaf Adolf de schatkamer des lands werd genoemd. Deze mijn (Stora Kopparberget), 1,3 km ten Z. van de stad gelegen, is thans een open afgrond, in 1687 ontstaan door het instorten van onderscheiden onderaardse mijnen. Zij is 385 m bij 211 m en heeft een diepte van 354 m. Nabij de bodem bevinden zich ingangen tot de dieper gelegde mijnen. Men heeft er nog een aantal bezienswaardigheden, zoals een in de rotsen uitgehouwen raadzaal, een vertrek, waar het mijngerecht zitting houdt, een kerk, een boekerij en een mineralogisch kabinet. Sedert 1716 zijn deze mijnen in het bezit van een grote vereniging deelhebbers (de Stora Kopperbergs Bergslags Aktiebolaget), die te zamen 1200 aandelen vertegenwoordigen, terwijl onder dat bezit ook enige ijzermijnen en 60 of 70 ijzersmelterijen begrepen zijn. De opbrengst in koper betekent thans niet veel meer. Er wordt ook nog wat goud, zilver, lood, zwavel en vitriool gewonnen.De brillanten van Falun bestaan uit een legering van 19 delen lood en 29 delen tin. Dit mengsel smelt spoedig en wanneer men er bij het verstijven een holle, met facetten voorziene glazen vorm op drukt, zodat het in die vorm vast wordt, dan verkrijgt het de gedaante van een geslepen steen en onderscheidt zich tevens door een levendige glans.

< >