Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 23-01-2023

EXPANSIE

betekenis & definitie

(Fr.: expansion, uitbreiding) is in de internationale politiek de duidelijkste uitdrukking van het machtsstreven. Zij kan op velerlei wijze plaats hebben: politiek, militair, economisch en tegenwoordig ook geestelijk (propaganda), dit laatste meestal ter voorbereiding van een der eerstgenoemde vormen van expansie.

In Europa heeft men naast elkaar landen gehad, die vooral naar overzeese, koloniale expansie streefden (bijv. Engeland, Nederland), en landen, die meer territoriale expansie op het Europese vasteland zelf wilden (bijv. Duitsland, Rusland). Frankrijk heeft zich na Lodewijk XIV en Napoleon meer en meer van het laatste expansiestreven afgewend en zich op overzeese uitbreiding gericht.

Een klassieke beschrijving van de territoriale expansie-wil, die na Napoleon in Hitler en Stalin nieuwe voor de andere Europese landen gevaarlijke belichamingen heeft gevonden, vindt men in Benjamin Constant’s De l'esprit de conquête et de l’usurpation (1814).

J. R. EVENHUIS

Lit.: E. H. Carr, The Twenty Years’ Crisis 1919-1939 (London

< >