Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 23-01-2023

EMAlLS

betekenis & definitie

(Duits Farbe, Engels enamels) is in de wapenkunde de naam voor kleuren. De emails worden onderscheiden in metalen en kleuren.

De metalen zijn goud en zilver, worden in de wapenkunde ook met deze naam aangeduid en gewoonlijk door geel en wit weergegeven. Men spreekt bijv. van een goud veld, een zilver stuk. De hoofdkleuren in de wapenkunde zijn: blauw, rood, zwart en groen, die daar echter resp. genoemd worden: azuur, keel, sabel en sinopel. Soms komen ook nog andere kleuren voor, als bloedkleur, oranje en purper (paarsrood), terwijl men, behalve van deze, in de wapenkunde ook nog spreekt van natuurlijke kleuren, als bijv. van vleeskleur. Uitgezonderd bij purper en vleeskleur, die neutraal zijn, geldt als grondregel in de heraldiek, dat slechts metaal op kleur en kleur op metaal mag komen, zodat op een zilver veld geen goud stuk en omgekeerd, en op een veld van kleur geen stuk van kleur mag worden geladen. Dit neemt evenwel niet weg, dat in tal van wapens tegen deze regel is gezondigd, zodat gekleurde stukken op een gekleurd veld en omgekeerd worden aangetroffen.Ten einde de wapens duidelijk, zonder kleuren in druk of op zegels te kunnen weergeven, duidt men — het stelsel volgend, door de Italiaan Sylvester petra Sancta omstreeks 1638 voorgesteld — de emails aan door stipjes of arceringen, en wel: goud door regelmatig over het veld verspreide stipjes; zilver wordt door blank aangeduid; azuur door horizontale arcering; keel door verticale arcering; sabel door elkaar kruisende horizontale en verticale arceringen; sinopel door (heraldisch) schuinsrechtse arceringen; purper door (heraldisch) schuinslinkse arceringen. Van de hand van de heer J. A. Koopman verscheen een uitnemende studie over het kleuren en tekenen van wapens, in de Heraldieke Bibliotheek (1875).

< >