Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

Elie van DEGAZES

betekenis & definitie

hertog van D. (1820) en van het Deense hertogdom Glücksbjerg (1818), Frans staatsman (St Martin de Laye, dep. Gironde, 28 Sept. 1780 - Decazeville 25 Gct. 1860).

Hij was oorspronkelijk jurist en van 18061810 kabinetsraad van Lodewijk Bonaparte, koning van Holland. Gedurende de Honderd Dagen bleef hij Lodewijk XVIII getrouw, waardoor hij door deze in 1815 als opvolger van Fouché tot minister van politie benoemd werd. Als zodanig bestreed hij de ultra’s, bevorderde de ontbinding van de „Chambre introuvable”, de opheffing van de uitzonderingswetten en de invoering van een vrijzinnige kieswet. De zwakheid van deze politiek, die, zoals het heette, er naar streefde, de natie en het royalisme met elkaar te verzoenen, was. dat zij het koningschap deed steunen op de bourgeoisie, die sedert de Revolutie innerlijk vervreemd was van de dynastie.

In 1819 trad Richelieu, de eerste minister, wie Decazes’ staatkunde altijd tegen de borst had gestuit, af. Decazes kwam in zijn plaats. Na de moord op de hertog van Berry echter (13 Febr. 1820) brachten de ultra’s hem ten val. De koning demonstreerde zijn voorkeur voor de aftredende minister en diens gematigde politiek door Decazes de hertogstitel te verlenen.

Van 1820-1821 was hij gezant in Londen. Na de Juli-revolutie sloot hij zich bij het Huis Orléans aan. Zijn zoon Louis (1819-1886) was van Nov. 1873 - Nov. 1877 minister van Buitenlandse Zaken in het kabinet Broglie onder Mac Mahon.Lit.: L. Daudet, Louis XVIII et le duc Decazes (Paris 1899); S. Charléty, La Restauration (1921, dl 4 v. Hist. de France contemp. v.

Lavisse).

< >