Door ziekte gestorven vee of vee, dat door omstandigheden afgemaakt moet worden zonder dat men gelegenheid kan vinden tot het verrichten van een noodslachting, mag niet voor menselijke consumptie worden gebruikt. De cadavers hebben echter nog wel waarde.
In Nederland is daarom een speciale ophaaldienst ingesteld, die door het gehele land de cadavers, benevens afgekeurde delen van slachtvee, ophaalt en naar enkele centra vervoert, waar zij verwerkt worden in zgn. destructiebedrijven. In deze bedrijven onderscheidt men een onreine kant, waar een bepaalde ploeg arbeiders werkt en de, dikwijls besmette, cadavers binnenkomen en een schone kant, waar een andere ploeg met de schone eindproducten werkt en waar een afzonderlijke toegang is. Beide afdelingen worden streng gescheiden gehouden.De cadavers enz. worden in een grote autoclaaf gebracht en zolang met stoom onder druk behandeld totdat ook de hardnekkigste microbensporen vernietigd zijn, waarbij tevens de dierresten worden gescheiden in lijmoplossing, vet-, eiwit- en ashoudende producten. Dit wordt bereikt door de te verwerken massa te brengen in een trommel met geperforeerde wand, die binnen de eigenlijke autoclaafketel draait. De lijmoplossing die ontstaat uit de stoom en de lijmvormende stoffen uit de cadavermassa wordt samen met het gesmolten vet afgevoerd en door een vetafscheider gescheiden in vet en lijmoplossing. Het lijmwater gaat meestal naar een indikker en wordt daarna in droogtrommels gedroogd. Na ca 1½ uur stomen is de extractie van lijm en vet ongeveer voltooid en wordt de stoom afgesloten. Men kan de trommel van buiten af openen, zodat door het draaien van de trommel de vaste resten fijngemalen worden tussen trommel en ketelwand, waarna zij door een trechter op een droogtrommel vallen. Veelal leidt men de ingedikte lijm in dezelfde droogtrommel. Men verkrijgt zodoende een vetarm vlees-, dier- of cadavermeel, dat een uitstekend veevoeder is.
Ook de cadavers van gedode walvissen worden zo volledig mogelijk verwerkt. Ging men aanvankelijk op walvisvangst voor de baleinen en later voor de traan, tegenwoordig worden behalve traan(vet) en baleinen ook allerlei klieren met interne secretie meegenomen voor de hormonenindustrie; het vlees en het skelet worden eveneens verwerkt tot vleesconserven, vleesmeel, beendermeel en diermeel, veelal reeds aan boord van de walvisvaarder (het moederschip).
DR A. D. J. MEEUSE
