Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

DELAGOABAAI

betekenis & definitie

112 km lange en 25-40 km brede baai en haven aan de oostkust van het zuidelijk deel van Afrika tussen 250 en 26° Z.Br. en 33° O.L. v. Gr. in de Portugese kolonie Mozambique (Lourenço Marquez) ; de baai wordt gevormd door een naar het N. uitspringend smal schiereiland en het eiland In Laka (Inyak), waarbij zich vier grote ondiepten aansluiten, gescheiden door ook voor de grootste zeeschepen bevaarbare kanalen.

De haven zelf is 14 km lang bij een oppervlakte van 30 km2 en bezit goede ankerplaatsen; het Portugese bestuur heeft grote sommen besteed om de haven uit te rusten. Van de rivieren, die in de baai uitmonden, zijn de Tembe en de Umbelosi enige km stroomopwaarts bevaarbaar. Aan de mond van de Tembe ligt Lourenço Marquez met in de nabijheid het vooral in de wintermaanden (Mei -Sept.) zeer gezochte strandbad Polana Beach. Voor de baai liggen enige eilanden.

De Delagoabaai werd in 1504 ontdekt door Antonio de Campo en in 1544 gaf een handelaar, Lourenço Marquez, die het eerst deze streek onderzocht, zijn naam aan de vestiging. De Portugese nederzetting floreerde echter weinig en werd in het begin van de 18de eeuw ontruimd uit vrees voor de Madagascareense zeerovers. Van 17211732 bestond er een Nederlandse nederzetting, die echter wegens de moordende koortsen moest worden opgegeven. Na een korte bezetting door de Oostenrijkers (1776—’81), kwam de baai echter weer onder Portugees gezag, waartegen Engeland en de Boeren in de 19de eeuw tevergeefs verzet hebben aangetekend.

Delagoabaai en Lourenço Marquez hebben thans grote betekenis als handelscentrum en als uitgangspunt van spoorwegverbindingen naar het binnenland.

< >