Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

DAMASCUS-DOCUMENT

betekenis & definitie

is de gangbare benaming voor de in Bijbels Hebreeuws gestelde fragmenten van een door profetische vermaningen ingeleid statuut ener oorspronkelijke Judaeïsche, later naar Damascus uitgeweken secte. Deze fragmenten — schrifturen uit de iode en 12de eeuw der jaartelling — werden in 1897 bij toeval ontdekt in de Genizah (bergplaats voor oude, onbruikbaar geworden Hebreeuwse manuscripten, die vanwege hun gewijd karakter niet vernietigd mochten worden) bij de Ezra-Synagoge in Caïro.

De inleidende profetische vermaningen, die in twee onderling afwijkende versies bewaard gebleven zijn, geven aanduidingen omtrent het ontstaan der secte als reactie op afvalligheid en prediking van leugen en verkondigen het op-handen-zijn van Gods strafgericht over een verdorven geslacht. Het statuut behelst voorschriften voor de religieuze practijk der secte, bijv. betreffende sabbath, huwelijk, vermijding van onreinheid; ondanks afwijkingen in details bestaat er verregaande overeenkomst tussen ons document en de wetspractijk der Pharizeeërs. De talrijke proeven tot een datering van deze teksten bewegen zich tussen de 2de eeuw vóór en de 8ste eeuw van de Christelijke jaartelling; ook over de ontstaansgeschiedenis der secte lopen de meningen uiteen. Op deze problemen valt nu een geheel nieuw en verrassend licht, doordat zich onder de in 1947 bij Engedi in de woestijn van Judaea gevonden overoude Hebreeuwse manuscripten de stichtingsoorkonde en een deel der gewijde bibliotheek bevinden van een secte, waarin wij zonder twijfel die van het Damascus-document in haar Judaeïsch, prae-Damasceens stadium mogen herkennen.

Deze identiteit stelt buiten kijf, dat onze secte niet later is ontstaan dan voor of tijdens de staat der Makkabeeën.DR I. L. SEELIGMANN

Tekstuitgaven: S. Schechter, Documents of jewish Sectaries I Fragments of a Zadokite work with an english translation and notes (Cambridge 1910); L. Rost, Die Damaskusschrift (Kleine Texte 167) (Berlin 1933).

Lit.: L. Ginzberg, Eine unbekannte jüdische Sekte (New York 1922); F. F. Hvidberg, Menigheden af den nye pagt i Damaskus (Köbenhavn 1928); I.

L. Seeligmann, The epoch-making discovery of hidden scrolls in the judaean desert, Bibliotheca Oriëntalis 6, 1949.

< >