of wormzaadolie is een aetherische olie, afkomstig van verschillende Chenopodiaceeën (Ganzevoetachtigen) en wel van Chenopodium ambrosioides L. en Ch. anthelminthicum L. en Ch. suffruticosum Willd. Reeds meer dan een eeuw wordt de chenopodiumolie in Amerika gebruikt als wormverdrijvend middel.
In Deli is de olie het eerst door twee geneeskundigen, Schüffner en Vervoort, tegen de mijnwormziekte met succes toegepast. De olie zit in het rijpe zaad; is het zaad onrijp, dan krijgt men een donkere, troebele olie, terwijl ook de opbrengst veel geringer is. De stengels en bladeren bevatten geen olie. Daar de planten tegelijkertijd rijp zaad, onrijp zaad en bloemen dragen, moet het oogsten zeer voorzichtig geschieden.
Voor het opvangen van het zaad wordt de grond met gonjezakken belegd en daarna worden de planten geschud en geklopt. Om de 8 à 10 dagen moet men bij de planten terug komen.Door destillatie wordt de olie uit het zaad verkregen. De destillatietijd moet zo kort mogelijk zijn, daar anders het ascaridol, het werkzame bestanddeel, te veel ontleed wordt; daarom ook gebruikt men geen grote en liefst vertinde destilleertoestellen. De olie heeft een strogele kleur. Het zaad bevat 0,6-1 pct olie.
In Caroll Country, Maryland, is een bepaalde streek, waar men olie van zeer goede kwaliteit in grote hoeveelheden wint. De grond moet goed bewerkt en bemest worden, zal de cultuur goed slagen. Ook in Amerika geschiedt de oogst met de hand. In Ned.Indië heeft men met succes de plant gekweekt en de olie er uit bereid.
De olie heeft een s.g. 0,9580,990. Samenstelling: 62-65 pct ascaridol en 22 pct cymeen.
Lit.: Ernest J. Parry, Chemistry of essential oils and artificial perfumes, Vol. I (1918); A. W.K. de Jong, De aetherische oliën van Ned.
Oost-Indië. Ber. v. d. Afd. Handelsmuseum v. h.
Kol. Inst. (1922).
