Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

BRENNER

betekenis & definitie

of Brennerpas (Ital.: Passo del Brennero) is een pas van 1362 m hoogte, welke in de Tiroolse Alpen tussen Innsbruck en Sterzing het dal van de Sill (rechter zijrivier van de Inn) met dat van de Eisack (naar de Etsch of Adige) verbindt. Over de pas is een spoorweg gelegd, de Brennerlijn, die op 24 Aug. 1867 voor het verkeer werd geopend.

Deze heeft een lengte van ruim 129 km, klimt van Innsbruck in het Sillthal omhoog, langs de stations Patsch, Matrei, Steinach, Fries en Brennerpas, om in het Eisackdal af te dalen naar Bolzano. De grootste helling bedraagt 2,5 pct, over een lengte van 35,5 km, de kleinste straal is 284 m. De spoorbaan loopt met vele kronkelingen langs steile afgronden en door 22 tunnels, waarvan de langste 850 m is, maar heeft geen viaducten of bruggen, zoals die over de Semmering. Met veel overleg werd deze lijn aangelegd.

In weerwil van stormen en lawinen werd het werk met grote regelmatigheid uitgevoerd. De lijn vormt de kortste verbinding tussen Midden-Duitsland en Italië en werd in Wereldoorlog II vooral na de landing van de Geallieerden in Italië herhaaldelijk uit de lucht gebombardeerd.Sedert de vrede van St Germain (igig), waarbij het Z. van Tirol aan Italië werd afgestaan, loopt de Italiaanse grens over de Brenner, d.w.z. de gehele pas, het station Brennero inbegrepen, is Italiaans bezit. In ig28 stichtte Oostenrijk aan het kleine Brennirmzertje het grensstationnetje Brennersee.

In de diplomatieke geschiedenis heeft de Brennerpas een rol gespeeld. Na de bezetting van Oostenrijk op 13 Mrt 1938 door Duitsland, was de Brennerpas dus op de Italiaans-Duitse grens komen te liggen. Hitler en Mussolini hielden nu op deze grens meermalen bijeenkomsten, ter bespreking van de situatie en ter ontwerping van verdere plannen. De plaats werd voor deze bijeenkomsten gekozen, daar de beide dictatoren a.h.w. niet voor elkaar onder wilden doen, iets wat gemakkelijk kon worden verondersteld, als de een in het land van de ander kwam om besprekingen te voeren.

Toen Hitler op het toppunt van zijn macht stond, kwam Mussolini naar Berlijn, München en Berchtesgaden. Daarna kwamen de Brenner-bijeenkomsten, terwijl kort voor de arrestatie van Mussolini op 25 Juli 1943 Hitler naar Italië kwam, ondanks het feit dat op het Oostfront een van de grootste veldslagen uit de oorlog woedde.

< >