Catalaans kroniek-schrijver (tweede helft van de 13de eeuw), van adellijke afkomst, auteur van een kroniek, die de historie van Catalonië omvat van de tweede helft van de 12de tot het einde van de 13de eeuw (1285). Zij geeft dus de geschiedenis van de belangrijkste koningen van Aragon, Jaime I, de Conquistador (Veroveraar) (1213-1276) en Pedro III de Grote (1276-1285) en hun voorgangers.
Men vermoedt dat het grootste deel van deze kroniek geschreven werd tussen 1280 en 1290. De vele handschriften van het werk, die bewaard zijn gebleven, dragen verschillende titels, waarvan het meest bekend geworden is die welke luidt Crónica del rey en Pere e dels seus antecessorspassats (Kroniek van koningPedro III en zijn voorgangers), hetgeen bewijst met welk een voorliefde de schrijver Pedro el Grande behandelt, die hij op zijn militaire expedities wel zal hebben vergezeld. Niet minder dan 118 van de 168 hoofdstukken die het werk telt, zijn aan de grote koning gewijd. De kroniek eindigt met de dood van deze vorst, die in een ware elegische toon wordt herdacht. Het eerste deel van het werk houdt zich nogal bezig met de oudere geschiedenis van Kastilië, maar de auteur is hier veel minder levendig dan wanneer hij spreekt over zijn tijdgenoten.Desclot is een modelgeschiedschrijver van de middeleeuwen, aangezien hij reeds in zijn tijd een zo objectieve opvatting van zijn taak had, dat zij de moderne zeer nabij komt. Immers zijn grote verdiensten zijn onpersoonlijkheid en onpartijdigheid. De auteur spreekt nooit over zichzelf, vandaar dat wij geen levensbijzonderheden van hem bezitten. Zijn verhaal, dat in een strenge, verheven stijl geredigeerd is, is door een Spaans historicus „un modelo de puntualidad y de exactitud” genoemd.
PROF. DR C. F. A. VAN DAM
Bibl.: De kroniek van Desclot werd voor het eerst gedrukt in 1616 in een Kastiliaanse vertaling, onder de titel Historia de Cataluna ... de las empresas hechas . . . por los Reyes de Aragón, hasta la muerte de don Pedro... tercero (Barcelona 1616), herdr. in de Chroniques étrangères relatives aux expédition françaises pendant le XlIIe siècle (Paris 1840) en door J. Goroleu (Barcelona 1885).
Lit.: B. Sânchez Alonso, Historia de la historiografia espanola, dl I (Madrid 1941), blz. 238-239; Idem, Fuentes de la historia espanola e hispanoamericana, 2de dr., dl I (Madrid 1927).
