eigenlijk Barth. Fernandez, doch zo genoemd naar de kerk S.
Maria a Martyribus, waar hij het doopsel ontving, aartsbisschop van Braga in Portugal (Verdela bij Lissabon Mei 1514 - Viana 16 Juli 1590), trad reeds in 1528 toe tot de orde der Dominicanen* en klom weldra op tot definitor van het Portugese gewest van zijn orde en eindelijk tot de hoogste geestelijke waardigheid in Portugal, nl. tot aartsbisschop van Braga (1558).Van het Concilie van Trente* woonde hij de laatste negen zittingen bij. Door zijn heilige levenswandel en kennis stond hij in hoog aanzien en had een beslissend aandeel in de hervormingsdecreten voor de hogere en lagere geestelijkheid. Hij hield in 1566 een provinciaal concilie te Braga tot herstel van de kerkelijke tucht. In 1582 deed hij afstand en trok zich terug in het klooster te Viana. Zijn proces tot zaligverklaring is ingeleid.
Bartholomaeus a Martyribus behoort tot de grote bisschopj>en uit de katholieke contra-reformatie; als weinigen heeft hij gewerkt aan de practische doorvoering der Trenter decreten. Hij gaf een lichtend voorbeeld door zijn streng zedelijke leven, zijn liefde voor de armoede en door heroïsche naastenliefde bij gelegenheid van een pest-epidemie en hongersnood. Hij schreef o.a.: Stimulus pastorum (Rome 1564) en Compendium spiritualis doctrinae (1582). Zijn gezamenlijke werken zijn met zijn biografie uitgegeven door Mal. d’Inguinbert (2dln,Rome 1727). A. C. OOMES