Engels socioloog (Londen 23 Aug. 1852 - Wimbledon 9 Mrt 1883), was sedert 1878 tutor (inwonend gouverneur) van Balliol College te Oxford, waar hij de staatswetenschappelijke opleiding verzorgde voor hen, die zich tot ambtenaar in het toenmalige Brits-Indië bekwaamden. Na zijn dood werd de Toynbee-club opgericht, die in 1885 in het Eastend van Londen de Toynbeehall stichtte, het middelpunt van het bekendste „Settlement” ter wereld.
Zulk een settlement is een vereniging van jonge mensen uit burgerlijk milieu, die uit een sociaal verantwoordelijkheidsgevoel de klassetegenstellingen trachten te overbruggen, door in arbeiderswijken te zamen met het proletariaat te leven en te werken. Door een nauw persoonlijk contact was vaak de mogelijkheid gegeven voor een degelijke, beschavende invloed.Ook in Nederland schoot deze beweging wortel (Ons Huis te Amsterdam, gesticht in 1892, gevolgd door de stichting van gelijksoortige inrichtingen in andere steden). De in 1930 gestichte Ned. Bond van Volkshuizen omvat ca 25 afdelingen. Aangezien de moderne arbeidersbeweging zich ter zake afzijdig heeft gehouden, heeft de beweging in Nederland niet aan de verwachtingen voldaan; niettemin is belangrijk werk verricht o.a. door het oprichten van vacantiekolonies voor stadskinderen.
Bibl.: Progress and Poverty (London 1884); Lectures on the Industrial Revolution in England (London 1884, herdr. m. inl. d. A. Milner, 1931).
Lit.: F. G. Montagu, A. T. (Baltimore 1889); A. Milner, A. T., a Reminiscence (London 1901); F. Dubly, L'œuvre économique d’A. T., diss. Lille (1937).
