kan worden teweeggebracht zowel door ammoniakdamp als door ammoniak (NH3) in waterige oplossing (ammonia, geest van salmiak is een 10 pct NH3-oplossing). Drinken van ammonia (door verwisseling met andere vloeistoffen) heeft een plaatselijke etsing van de slijmvliezen van mond, maag en darm tot gevolg, welke overeenkomt met die, veroorzaakt door loog, doch alleen zwakker is.
Het vrijkomende gas tast echter meestal ook de luchtwegen aan, hetgeen kan leiden tot glottisoedeem, bronchitis en longontsteking. Als dodelijke dosis bij inwendig gebruik geldt 10 tot 30 cm3 ammonia.Op de huid veroorzaakt ammoniak in oplossing of als damp slechts pijn, roodheid en soms blaren. Zeer gevoelig echter is het oog. Hier ziet men niet alleen tranen, ontsteking, troebeling van het hoornvlies en blindheid, maar soms ook te gronde gaan van het gehele oog ten gevolge van het sterke doordringingsvermogen. dat ammoniak heeft. Inademing van sterke dampconcentraties kan door kramp en oedeem van de glottis tot dood door verstikking leiden.
In verschillende industrieën bestaat kans op ammoniakvergiftiging. Lekke ammoniakmachines (ijsfabricatie) kunnen tot vergiftiging aanleiding geven, om niet te spreken van barstende cylinders met ammoniak. Ook ammoniumcarbonaat, wel gebruikt in bakpoeder, werkt plaatselijk prikkelend.
Ter behandeling van ammoniakvergiftiging dienen stomen, drinken van sterk verdunde azijn of citroenzuur, melk en slijmige dranken.
DR L. W. VAN ESVELD.