Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 17-06-2022

Amerikanisme

betekenis & definitie

is een complex van leringen, verdedigd door Isaak Thomas Hecker (gest. 1888), die tot het Rooms-Katholicisme overging en stichter werd der Paulistencongregatie. Grondslag van zijn richting is het minimalisme in het geloof, in zover onder een in confessioneel opzicht zo verdeelde bevolking als in Noord-Amerika zo weinig mogelijk R.K. leerstukken op de voorgrond moeten gebracht worden om daardoor des te meer bekeerlingen te winnen.

De tegenstellingen tussen de Kerk en de moderne tijdgeest moesten zo veel mogelijk verdoezeld en in het practische leven de actieve deugden boven de zgn. passieve als gehoorzaamheid, nederigheid enz. gesteld worden.Er moest ook grote vrijheid zijn in denken en handelen, m.a.w. een verzachting van de kerkelijke discipline. In Noord-Amerika werd deze richting door kardinaal Gibbons, aartsbisschop Ireland en dr Keane, rector van de in 1889 gestichte universiteit van Washington, begunstigd. In Europa werd ze bekend door de vertaling van Hecker’s biographie door W. Elliott, welke abbé Klein in 1897 in het Frans vertaalde. In een apostolisch schrijven, Testem benevolentiae, door Leo XIII, de 22ste Jan. 1899 gericht aan kardinaal Gibbons, veroordeelt deze de leer als vals, roekeloos en gevaarlijk.

Lit.: W. Elliott, The Life of P. Hecker (New York 1894); Gh. Maignen, Le Père Hecker est-il un Saint? (Paris 1898); A. Gisler, Der Modernismus (Einsiedeln 1912).

< >