was een broederszoon en schoonzoon van den profeet Mohammed, met wiens dochter Fatima hij gehuwd was (Mekka 602 - Koefa 24 Jan. 661). Hij behoorde tot de eerste aanhangers van Mohammed.
Ondanks zijn nauwe verwantschap met den profeet werd hij niet tot zijn opvolger gekozen. Dit gebeurde eerst na de dood van den derden kalief Osman (656), maar de oppositie van Mu’awia in Syrië maakte, dat hij nooit in het gehele Mohammedaanse gebied als kalief is erkend. Wel brak hij in 656 in de zgn. Kameelslag het verzet van de Medinensische partij, aangevoerd door Talha, Zoebair en Aïsja, maar tegen de diplomatie van Mu’awia moest hij het afleggen, nadat de slag bij Siffin in 657 onbeslist was gebleven. Ali verlegde zijn residentie naar Koefa in Irak. Daar is hij in 661 door sluipmoordenaarshand gevallen. Na Ali’s dood is het kalifaat aan de Omajjaden te Damascus gebleven, maar als gevolg van de politieke gebeurtenissen in zijn regering heeft zich in Irak een partij gevormd, die het recht der afstammelingen van Ali op het kalifaat voorstond. De pretenties dezer Aliedische partij zijn nooit bevredigd, maar allengs is deze groep het karakter gaan aannemen van een godsdienstige oppositie in de staat, die al spoedig de naam Sji’ieten kreeg, afgeleid van het woord sji’a „partij”, d.w.z. de partij van Ali. In de Sji’ietische overlevering is Ali tot een met alle deugden uitgerusten held geworden en enkele sekten, zoals de Ali Ilahi’s in Perzië, hebben hem zelfs tot een godheid verheven.Lit.: H. Lammens, Etudes sur le règne de Mo’awia Ier (Mélanges de la Faculté oriënt., I-III), Beirut igo6-’o8; id. Fatima et les filles de Mahomet (1913).
