Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 17-06-2022

Aethelred ii

betekenis & definitie

bijgenaamd the Unready (de Onverstandige), koning van Engeland (gekroond 14 Apr. 979 - overleden 23 Apr. 1016), zoon van koning Edgar, volgde als tienjarig kind zijn stiefbroeder Edward den Martelaar op. Onbekwaam en zwak, moest hij van 980 af het hoofd bieden aan de in kracht steeds toenemende strooptochten van Deense zeerovers onder leiding van Olaf Frygvesen en Sven, den lateren koning van Denemarken (987).

Zijn gewone tactiek bestond erin de stropers af te kopen. In 1002 liet hij er zich echter toe overhalen de in Engeland gevestigde Denen uit te moorden (Sint-Bricciusdag, 13 Nov.), hetgeen natuurlijk een felle reactie hunner landgenoten uitlokte. De ene aanval en strooptocht volgde nu op de andere (1002-1004; 1006-1007; 1010-1011) door enkele rustpozen onderbroken, wanneer Aethelred door zware schattingen de terugtocht der Denen vermocht af te kopen. Een ogenblik scheen het getij zich te zijnen gunste te keren toen rond 1011 Thurkill, een bekwaam Deens aanvoerder, in Engelse dienst overging. Doch de binnenlandse toestand verergerde steeds meer; een poging om een machtige vloot te bouwen ter bescherming der Engelse kusten, faalde jammerlijk. Toen Sven in 1013 voor de vierde maal naar Engeland terugkeerde — dit keer met het uitgesproken doel het land te veroveren — ondervond hij alleen nog geringe tegenstand. Aethelred vluchtte naar Normandië (Januari—lente 1014), terwijl zijn tegenstander tot koning van Engeland werd uitgeroepen en algemeen erkend. Sven overleed echter reeds de 3de Febr. 1014. Teruggeroepen door den witan, slaagde Aethelred zonder veel moeite erin, zijn rijk terug te winnen. Echter niet voor lange duur. Knoet, Sven’s zoon en opvolger, die voor de komst van Aethelred Engeland had verlaten, keerde reeds het volgend jaar terug (1015). In samenwerking met den Engelsen overloper Edric overrompelde hij Mercia en bedreigde Londen toen Aethelred onverwacht overleed (23 Apr. 1016), Knoet als den onbetwisten meester in het rijk achterlatend. Tweemaal gehuwd, had Aethelred talrijke kinderen van wie te vermelden zijn de twee latere Engelse koningen Edmund Ironside (van zijn eerste vrouw Aelfigu) en Edward de Belijder (van zijn tweede vrouw Emma, dochter van den hertog van Normandië, Richard I).DR LEON VOET.

< >