Aanleggen - (legde of leide aan, heeft aangelegd of aangeleid), tegen iets aanbrengen: iemand boeien of kluisters aanleggen; (rijk.) het linkerbeen aanleggen, tegen de zijde van het paard aandrukken; - dat paard wil niet aanleggen, wil niet trekken; - een schip op stukgoederen aanleggen, in lading leggen, om door verschillende kooplieden bevracht te worden; - visch aanleggen, een gekookten visch, geheel toebereid, eenigermate in zijne vorige gedaante herstellen;
(bij het spinnen) de vlasvezels tot een samenhangenden band vereenigen; - eene ploegschaar, bijl aanleggen, er een nieuw stuk staal of ijzer opleggen en aanwellen; - op iets richten of mikken (schiet- en stootgeweer); (fig.) iets doen overeenkomstig een bepaald doel: het spel zus of zoo aanleggen, zijne maatregelen treffen; - het zuinig, breed aanleggen, zijne levenswijze zuinig of op grooten voet inrichten; - het op iets aanleggen, gemunt hebben op, zwakker dan het toeleggen op; - het met iemand aanleggen, zich met hem inlaten, (ook) gemeene zaak met hem maken; - eene verzameling, eene lijst aanleggen, beginnen te houden, inrichten; - eene bijeenkomst, eene partij aanleggen, voorbereiden; - eene schilderij aanleggen, de eerste laag verf op een bereid doek of paneel brengen, nadat de ruwe schets geteekend is; - rijtuig aanleggen, ten gebruike aanschaffen; - vuur, de kachel aanleggen, brandstoffen zoodanig leggen op den haard, in de kachel, dat zij, aangestoken zijnde, kunnen voortbranden, (ook: dit aansteken er onder begrepen); - straten, wegen, vaarten, dijken, vestingwerken, (een tuin, plantsoen, gas(leiding) aanleggen, naar een vast plan tot stand brengen; - geld aan-leggen, uitzetten, op intrest; - een proces aanleggen, als eischer een rechtsgeding beginnen; (pap.) vlugger leggen (zie: KOETSEN); voor den wal komen (vaartuigen); onderweg stilhouden (van personen, rijtuigen enz.) om uit te rusten of iets te gebruiken: aan alle kapelletjes (of heilige huisjes) aanleggen; aanhouden op, zich richten naar een voorwerp. AANLEGGING, v. (-en).
