Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 18-10-2023

WESTERWOLDE

betekenis & definitie

landschap in het Z.O. van de provincie Groningen. Oorspronkelijk ingesloten door de Oostermoerse en Zuidenveldse venen aan de West- en de Boertanger venen aan de oostzijde, heeft het een bodem, die thans vnl. uit zand, afgegraven hoogveen en op enkele plaatsen (Onstwedderholte) uit keileem bestaat.

Het wordt doorstroomd door de Mussel en de Ruiten A. De bevolking en de oude nederzettingsvormen (6 dorpen) vertonen grote overeenkomst met Drente en de naastliggende Duitse gebieden. De later ontgonnen delen van het landschap vertonen een veenkoloniaal karakter.GESCHIEDENIS

De regering berustte aanvankelijk bij het volk en het had zijn eigen landrecht. In 1316 stelde Westerwolde, dat kerkelijk onder het bisdom Osnabrück behoorde, zich onder bescherming van de bisschop van Munster. In de 15de eeuw verwierf de Reiderlandse hoofdlingenfamilie Addinga er een machtspositie. Daarna werd het in de 16de eeuw in leen gegeven aan George Schenck van Toutenburg (1536) en de graven van Aremberg (1560), die het in 1617 verkochten aan de Amsterdamse koopman Willem van Hove. In 1619 werd de heerlijkheid gekocht door de Stad Groningen, die er tot het begin van de 19de eeuw de heerlijke rechten uitoefende.

Lit.: J. E. Muntinga, Het landschap W. (1946); R. Fruin, Overz. der Staatsgesch. v. h. landschap W.

< >