Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 18-10-2023

WEG- EN WATERBOUWKUNDE

betekenis & definitie

is een der constructieve technische wetenschappen waarin die technische werkzaamheden behandeld worden, die nodig zijn om de bodem voor leven en werken van de mens geschikt te maken. De voornaamste hulpwetenschap voor dit gebied van kennis is de technische mechanica.

Wil een vestiging van mensen zich kunnen ontwikkelen, dan moet de plaats van vestiging allereerst gezond zijn: er moet dus worden gezorgd dat moerassen worden drooggelegd, er moet aanvoer van water (aquaducten of ondergrondse waterleidingen) en afvoer van afvalwater (riolering) en van huisvuil zijn. De plaats moet voor handel en verkeer door wegen met andere centra worden verbonden, zodat de aanleg van gewone wegen, spoorwegen, tramwegen, autowegen e.d. nodig wordt. Deze wegen moeten voorzien zijn van stations, tankstations e.d. Voor zover de wegen, wateren of andere wegen kruisen, zodanig dat de ene de andere op hoger niveau kruist, moeten er bruggen worden gebouwd. Bij de kruising van weg en water spreekt men van bruggen, bij de kruising van twee wegen spreekt men van viaducten.Voor het verkeer te water moeten bestaande rivieren voor een deel gekanaliseerd worden of afzonderlijke kanalen worden gegraven. In hellend terrein moeten deze kanalen in stukken met verschillend waterniveau worden verdeeld, die gescheiden worden door sluizen. Bovendien eist de scheepvaart de aanleg van havens. De verdediging van het land tegen overstroming maakt het aanleggen van dijken noodzakelijk. Dit is ook nodig voor landaanwinning. Voor het luchtverkeer zijn luchthavens noodzakelijk.

Daar deze werken oorspronkelijk vooral voor burgerlijk verkeer werden gedacht, noemt men de weg- en waterbouwkunde ook wel de groep der civiele wetenschappen en de weg- en waterbouwkundig ingenieur civiel ingenieur, in tegenstelling tot de militaire ingenieur of genie-officier. Ook de laatstgenoemde bezit een uitgebreide kennis op dit gebied. De opleiding voor weg- en waterbouwkunde geschiedt in Nederland aan de Middelbare Technische Scholen en aan de Technische Hogeschool te Delft. Die der genie-officieren aan de Kon. Mil. Academie te Breda. De meest gebruikte materialen bij deze werken zijn: steen, hout, beton en staal.

< >