noemt men de oorlog, die Italië en Turkije van Sept. 1911 - Oct. 1912 voerden. Nadat Turkije een Italiaans ultimatum tot bezetting van Tripolis en Cyrenaica had afgewezen, verklaarde Italië 25 Sept. 1911 de oorlog.
Deze begon met kleine zeegevechten bij’ Preveza en Durazzo, maar daarna zag de Italiaanse regering, op aandrang van de andere grote mogendheden, vooral van Oostenrijk, van verdere operaties in de Adriatische en de Ionische Zee af. Daarop bombardeerden de Italianen Tripolis, dat toen door het Turkse garnizoen werd verlaten, en zij bezetten Tobroek, Benghasi en Homs. De wraak van de Italianen op de bewoners van Sjarasjat, over een overval door hun tegenstanders, was verschrikkelijk. Maar daarna werden de Italianen in moeilijkheden gebracht, doordat de Turken terugtrokken en zich in het binnenland van de steun der stammen verzekerden. De Italianen moesten toen hun legers versterken om zo de Turken enigszins te kunnen terugdrijven. De koning proclameerde 5 Nov. 1911 zijn volledige souvereiniteit over Tripolis en Cyrenaica, maar de onderwerping van het land was nog slechts beperkt tot een smalle kuststrook, en Turkije dacht er niet aan, zijn bezit prijs te geven. Van Dec.-Apr. sleepten de operaties, zonder dat de Italianen merkbare vorderingen maakten. 18 Apr. 1912 begon Italië een actie tegen de Turkse eilanden in de Aegeïsche Zee, zonder ander gevolg dan dat Turkije de doorvaart door de Dardanellen voor koopvaardijschepen sloot. De Dardanellen werden echter op protest van Rusland en andere mogendheden weer voor de handel geopend, maar de Italianen hadden inmiddels op 4 Mei Rhodos bezet en het Turkse leger, na hardnekkige strijd, tot overgave gedwongen. Vervolgens maakte zich de Italiaanse vloot van een aantal kleinere eilanden der Sporaden meester. Verschillende bemiddelingsvoorstellen der mogendheden hadden geen succes. In Juli 1912 hadden tussen Frankrijk, Engeland en Italië besprekingen plaats over de nieuwe machtsverdeling in de Middellandse Zee. Daar Rusland, dat in de Tripolis-aangelegenheid Italië steunde, zeer op vrede aandrong en vooral omdat de Balkanstaten de oorlog met Turkije waren begonnen (s Balkanoorlogen), toonde de sultan zich bereid tot vredesonderhandelingen, die te Ouchy aan het Meer van Genève gevoerd werden en 15 Oct. 1912 tot de Vrede van Lausanne leidden, waarbij Turkije afstand deed van Tripolis en Cyrenaica, tegen een jaarlijkse bijdrage uit de inkomsten dier landen aan de Porte, die een vertegenwoordiger in Tripolis behield. Italië beloofde, de Dodekanesos (de 12 eilanden in de Aegeïsche Zee, o.a. Rhodos) zelfbestuur te zullen geven, welke belofte niet ten uitvoer werd gebracht, omdat Italië meende, dat Turkije het verzet in Libye, dat nog hardnekkig voortduurde in Wereldoorlog I, ondersteunde. z ook Libye, geschiedenis.
