Italiaans politiek en satirisch schrijver (Loreto 1556 - Venetië 26 Nov. 1613), woonde lang als ambtenaar der Curie te Rome en bekleedde voor de H. Stoel gouverneursposten.
Zijn befaamdste werk zijn de Ragguagli di Parnaso (berichten van de Parnassus, 1612-T3), waarin hij, onder de dekmantel van gesprekken tussen Apollo en grote mannen uit alle tijden, de politieke en literaire euvels van zijn eigen eeuw scherp geselt. In zekere zin is dit werk een voorloper der moderne polemische journalistiek. Hierin, en ook in zijn Pietra del paragone politico (politieke toetssteen), gedrukt te Gosmopolis, d.i. Amsterdam, in 1615 —- vanwaar destijds zijn grote bekendheid in onze gewesten — viel Boccalini de Spaanse heerschappij in zijn land hevig aan en wees op het huis Savoye als mogelijke bevrijder van Italië. Ook met zijn Commentari sopra C. Tacito (uitg. 1669) streefde hij politieke doeleinden na.
Voorts heeft men belangwekkende brieven van hem. Zijn invloed als politiek auteur is in geheel Europa groot en duurzaam geweest. Zijn verzameld werk verscheen in 2 dln (I677-’78) als La bilancia politica di tutte le opere di T. B.MR H. VAN DEN BERGH
Lit.: Mestica T. B. e la letteratura critica e politica del Seicento (1878); F. Beneducci, II pensiero e 1’arte di T. B. nei Ragguagli di Parnaso, in Riv. d’It. XII (1909); G. Toffanin, Machiavelli e il Tacitismo (Padova 1921); A.
Rinaldi, T. B. e la sua critica lett. (Venezia 1933); Goede moderne uitg. v. Ragguagli di Parnaso en Pietra del par. pol., door G. Rua, 2 dln (Bari 1934-1939); F. Meinecke, Die Idee der Staatsräson (München 1924), pag. 88-112.
