(Vriendschapseilanden), eilandengroep van ca 160 eilanden in Polynesië, tussen 18° en 22° Z.Br. en 1740 en 176° W.L. v. Gr.
Deze eilanden zijn gegroepeerd in twee rijen, de westelijke rij is vulkanisch en enkele vulkanen als de Niuafou en het nu weer verdwenen Falcon-eiland zijn vermaard. Op Kao ligt een vulkaan van 1000 m hoogte. De oostelijke eilanden zijn kalkrotsen, meestal slechts enkele tientallen meters hoog. Het belangrijkste eiland is Tongatapu, daarop ligt de hoofdstad Nukualofa, waar de koningin resideert.Door de grote regenval hebben de Tonga-eilanden een weelderige vegetatie. Daar er geen rivieren zijn, heeft men reservoirs voor regenwater aangelegd om de eilanden beter bewoonbaar te maken. De bevolking bestaat uit boeren, die behalve gewassen voor hun eigen gezin vooral kokosnoten en wat bananen verbouwen; dit zijn de exportproducten van de eilanden. Iedere Tongan boven 16 jaar krijgt tegen lage pachtprijs voldoende grond tot zijn beschikking.
Het koninkrijk Tonga dateert uit de 10de eeuw, het bestaat uit de districten: Tonga Vavau, Haapai en Tongatapu. Elk district heeft zijn eigen hoofden. Na 1826 werd de Polynesische bevolking door Methodistische zendelingen gekerstend en in 1900 werden de eilanden een Brits protectoraat, dat geen buitenlandse politiek voert maar in binnenlandse zaken geheel zelfstandig is. De constitutie is ontworpen naar het Britse voorbeeld. De medische verzorging en het onderwijs worden geroemd; voor de 46 870 bewoners heeft men 100 lagere scholen en een school voor de opleiding van onderwijzers. De tegenwoordige koningin Salote Toepou, die op 12 Apr. 1918 haar vader, koning George II, opvolgde, wordt in de regering bijgestaan door een wetgevende raad van 22 leden, bestaande uit 7 edelen, 7 door het volk gekozen leden, 7 ministers en een voorzitter.
Slechts weinig schepen, meestal uit Nieuw-Zeeland, doen de eilanden aan, maar het grote vliegveld op Tongatapu is belangrijk,
A. G. W. KOREVAAR
Lit.: Colonial Reports Tonga (1949); A. H. Wood, A History and Geography of Tonga (1938).
