Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 06-08-2022

Toneelkijker

betekenis & definitie

of binocle is een dubbele verrekijker: de twee kijkers zijn soms door een beweegbaar montuur verbonden, zodat elke kijker recht voor een oog kan worden geplaatst. De kijkers moeten rechtopstaande beelden geven en niet te groot zijn.

Men heeft de keus tussen de Hollandse (z sterrenkundige instrumenten) en de prismakijker. Terwijl de eerste kort is en uit een positief objectief en een negatief oculair bestaat, heeft de tweede twee positieve lenzen, en is dus een gewone verrekijker. Deze is echter bij een behoorlijke vergroting vrij lang en keert de beelden om. Door in de buis twee omkeerprisma’s aan te brengen, vouwt men de weg, die de lichtstralen afleggen, als het ware in drieën, en keert tegelijk het beeld om, zodat het nu rechtop staat. Bij een gewone prismakijker staan de prisma’s zo, dat de afstand van de twee voorwerpslenzen groter is dan die van de ogen; bij de toneelkijker zijn de prisma’s omgedraaid, zodat de voorwerpslenzen dichter bij elkaar staan en de kijker minder ruimte inneemt.

< >