(Russisch: Sovjetsk), handels- en industriestad in de Sovjet-Unie, aan de linkeroever van de Njemen, 100o km ten N.N.O. van Kaliningrad (Koningsbergen), in het voormalige Oost-Pruisen, telt (1946) ca 60 000 inw. Er is ijzer-, glas-, machine- en textielindustrie.
GESCHIEDENIS
In 1288 is Tilsit als vesting van de Duitse Orde gebouwd en in 1552 kreeg het stadsrecht. De Vredes van Tilsit van 7 en 9 Juli 1807 maakten een einde aan de Vierde Coalitieoorlog (z Napoleontische oorlogen) en schiepen tevens een verbond tussen keizer Napoleon I en zijn voormalige tegenstander Alexander I, waardoor aan de eerste de volledige heerschappij over het West- en Middeneuropese vasteland toeviel. Bij het eerste tractaat stond Rusland Cattaro en de Ionische eilanden af. Het zou zijn troepen uit Roemenië terugtrekken en zich bij Napoleon tegen Engeland aansluiten, indien geen algemene vrede tot stand kwam. Bij het tweede verdrag stond Pruisen al zijn gebied links van de Elbe alsmede de streken, die het bij de tweede en derde Poolse delingen verkregen had, af. Uit de eerste werd o.a. het koninkrijk Westfalen gevormd. Oost-Friesland kwam aan Holland, Dantzig werd een vrije stad en de voormalige Poolse landen werden een groothertogdom Warschau.
Lit.: F. Tempel, Die Verhandlungen in T., diss. Strassburg (1916); H. Butterfield, The Peace Tactics of Napoleon 18061808 (1929); W. Thalmann, Bau u. Kulturgesch. T.s, 2 dln (1923- 1927).
