Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 06-08-2022

Sterrekamer

betekenis & definitie

(Court of Star Chamber and Requests) is de naam, die men gaf aan dat deel van de koninklijke Raad in Engeland, dat meer speciaal rechtszaken behandelde, en ontleend is aan de kamer met gesterd plafond, waarin die Raad in de 14de en 15de eeuw meestal bijeenkwam. Voor deze Raad-gerechtshof werden alle zaken behandeld, waarbij men zich op de Koning als hoogste rechter beriep; hij stond daardoor naast de gewone Courts of Common Law, de sinds lang ingestelde normale rechtbanken.

In de woelige tijd van Hendrik VII, toen na de Rozenoorlogen de rust hersteld moest worden en het recht, evenals het koninklijk gezag, krachtig moest worden gehandhaafd, kreeg de Sterrekamer groter betekenis, vaak vonnissend, ook tegen de hoogst geplaatsten, in zaken van hoogverraad, terwijl tegelijkertijd meer dan ooit verzoeken om recht of gratie door zelfs de mindere man, er door verhoord werden; tevens was de Raad een steun voor en een controle op de Vrede-rechters; zij kreeg in 1487 vastere vorm. Zij vonniste meest in cassatie, en legde voorts vooral zware boeten op. Toen Jacobus I de rechtspraak in hoogste instantie gebruikte als middel om gehoorzaamheid af te dwingen, en onder Karel I een felle strijd tussen koning en Parlement ontstond over de rechten der onderdanen, werd de Sterrekamer als instrument van dwingelandij gehaat en in 1641 daarom door het Lange Parlement opgeheven.

Lit.: I. S. Leadam, Select Cases before the King’s Council in the Star Chamber, commonly called the Court of Star Chamber, 1477-1509 (2 dln, 1903-1911); A. F. Pallard, Council, Star Chamber and Privy Council under the Tudors (in: Engl. Hist. Rev. XXXVII, 1922).

< >