Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 06-08-2022

Stereofotografie

betekenis & definitie

is het langs fotografische weg vervaardigen van afbeeldingen, die bij een passende beschouwingsmethode een ruimtelijke, plastische of driedimensionale indruk geven. Hiervoor is het nodig van het object twee opnamen te vervaardigen, van standpunten uit die in horizontale richting enige afstand van elkaar verwijderd zijn.

Voor gewone stereofoto’s kiest men deze afstand 65 mm, d.i. de afstand van de oogassen van de gemiddelde mens. Bij zeer dichtbij gelegen objecten moet deze afstand kleiner worden, terwijl voor het verkrijgen van een stereoëffect van ver weg gelegen voorwerpen vaak een aanzienlijk grotere afstand zal worden genomen. Stereofoto’s kunnen op de navolgende manieren worden verkregen:1. met een speciale stereocamera, welke voorzien is van twee objectieven, die tegelijkertijd bediend worden. De optische hoofdassen lopen evenwijdig;
2. met een gewone camera op een statief met een schuifinrichting, waarmee het toestel na de eerste opname ca 65 mm verschoven wordt;
3. door middel van een gewone camera en een speciaal prisma of spiegelstereovoorzetstuk, dat op het objectief wordt bevestigd;
4. door de camera over een kleine boog om het object te laten draaien. Hierbij blijft de optische hoofdas van het objectief op het object gericht;
5. door het object zelf over een hoek van ca 15° te laten roteren. De methoden
4 en 5 kunnen alleen gebruikt worden bij kleine voorwerpen, die op korte afstand gefotografeerd worden. Afdrukken van stereonegatieven op papier of diapositiefmateriaal worden op een bijzondere wijze gemonteerd en kunnen daarna met een speciaal kijktoestel, de stereoscoop, bekeken worden. Het is ook mogelijk stereodiapositieven te projecteren. Een van de beste projectiemethoden is die, waarbij gebruik wordt gemaakt van de eigenschappen van gepolariseerd licht. De beschouwers zijn uitgerust met een bril met polariserende folies. Er bestaan projectiesystemen, waarbij geen bril of ander beschouwingshulpmiddel meer nodig is (o.a. van Ives en Bonnet). Stereofoto’s kunnen worden uitgevoerd als anaglyphen. Een modern procédé voor opzichtstereofoto’s maakt gebruik van polariserende folies. De foto’s worden bekeken door een bril met gekruiste polarisatoren.
p. HEYSE.

< >