Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 18-10-2023

Stephanus GYÖNGYÖSY

betekenis & definitie

(of Istvan), een der oudste Hongaarse dichters, de eigenlijke schepper der Hongaarse volkspoëzie (Radvánc, comitaat Gömör ca 1625 - Csétnek Sept. 1704), wekte reeds op 20-jarige leeftijd de aandacht van de machtige graaf Frans Wessélenyi, die hem tot intendant van zijn burcht Fülek aanstelde, wat hij 13 jaar bleef; daarna bekleedde hij verschillende openbare bedieningen en werd eindelijk in 1686 met algemene stemmen tot vice-gespan gekozen. Zijn dichterlijk gevoel ontwaakte het eerst door de heldin van Murány, Maria Szecsy, de gemalin van Wessélenyi, die hij als Murányi Venus bezong.

Daarop volgde van 1690-1700 een reeks gedichten, die, in de volkstoon geschreven, ook nu nog in de mond van het volk leven. Zij zijn bij herhaling gedrukt. Gyöngyösy bestreed met alle kracht degenen, die het heil van Hongarije zochten in een verbond met de Turken. Ofschoon hij zeer veel bezwaren had tegen de Oostenrijkers, die o.a. bovengenoemde Maria Szecsy hadden gevangen genomen, zocht hij toch naar een pacificatie met Oostenrijk.Bibl.: Verz. werken, uitg. d. de Hong. Acad. v. Wet. (1905-’28).

< >