Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 06-08-2022

Stearinezuur

betekenis & definitie

heptadecaan-1 -carbonzuur, C17H35.COOH, komt naast palmitinezuur en oliezuur als gemengd glyceride, dus gebonden aan glycerine, voor in de vaste dierlijke vetten. Het kan daaruit bereid worden door het vet te

splitsen met water (verzeping door verhitting met zuur of base) (z kaarsen), de gevormde vetzuren af te koelen en de halfvaste massa sterk af te persen, waardoor het vloeibare oliezuur afdrupt en een vast mengsel van stearinezuur en palmitinezuur achterblijft, dat het technische stearinezuur vormt. Zuiver stearinezuur kan bereid worden door oliezuur te hydreren met waterstof onder de katalytische invloed van nikkel.

Stearinezuur vormt kleur- en reukloze zilverglanzende schubjes, sm.pt 69 gr. C., k.pt 291 gr. C./100 mm, onoplosbaar in water, maar goed oplosbaar in alkohol en in aether. Als zuur lost het wel op in loog, waardoor zouten, stearinaten worden gevormd, die tot de zepen behoren. De alkalizouten zijn oplosbaar, de andere, zoals het magnesium-, calcium- of loodzout zijn onoplosbaar in water. Het mengsel van stearinezuur en palmitinezuur wordt gebruikt voor de bereiding van kaarsen. Verder worden uit stearinezuur verschillende bevochtigers en emulgatoren gemaakt, evenals uit de door hydreren uit stearinezuur te bereiden overeenkomstige alkohol, de stearylalkohol, sm.pt 58 gr. C.

De aethylester van stearinezuur, aethylstearinaat is een in de kunststoffenindustrie gebruikte weekmaker.

DR J. VAN ALPHEN.

< >