Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 17-10-2024

SPIN

betekenis & definitie

(Engels = draaiende beweging) noemt men de eigenschap van elementaire deeltjes, een bepaalde as te bezitten, waarlangs een magnetisch moment is gericht en een moment van hoeveelheid van beweging (zie draaistoot). Met andere woorden, een electron, proton of neutron gedraagt zich als een magneetje, en heeft bovendien eigenschappen van een lichaam, dat om zijn as draait.

Om dit na te gaan kan men zich eerst een electron denken, dat in een baan om een kern loopt. Het product van massa, snelheid van het electron en van de loodlijn, uit de kern op de snelheid neergelaten, heet het moment van hoeveelheid van beweging, en de mechanica leert, dat de vector, loodrecht op het baanvlak, en met de grootte van het genoemde moment, dat wij hier mechanisch moment zullen noemen, in richting en grootte constant blijft. Nu heeft het electron zelf ook een mechanisch moment, zodat de resultante van die twee moment-vectoren in richting en grootte constant moet zijn. Het rondlopende electron heeft ook een magnetisch moment, daar het een kringstroompje is. Het totale magnetisch moment van het atoom is weer de resultante van het genoemde moment en van het spinmoment.Ook kernen, die uit protonen en neutronen zijn opgebouwd, kunnen een mechanisch en magnetisch moment hebben, men zegt dan dat de kern een spin bezit. Het magnetisme van kernen en atomen kan men direct door afbuiging in een magnetisch veld herkennen, en verder door onderzoek van het spectrum. Voor elementaire deeltjes is de grootte van het mechanisch moment ½h / 2𝜋 (h is de constante van Planck), voor kernen kan het veelvouden hiervan bedragen, of nul zijn.

Wij moeten er op wijzen, dat de spin niet als een werkelijke draaiing kan worden opgevat. De quantummechanica is in staat, een juiste beschrijving van de spin te geven, deze beschrijving is echter geheel onaanschouwelijk.

DR J. BOUMAN

< >