Engelse stad aan de zuidkust van Engeland in het graafschap Hampshire met (1952) 180.000 inw., gelegen op een schiereiland, gevormd door de samenvloeiing van de Itchen en de Test, bij een 16 km diep in het land doordringende baai, Southampton Water genaamd, dat aan de zeezijde is afgesloten door het eiland Wight.
Stadsbeeld.
De stad heeft fraaie overblijfselen uit de Normandische tijd. Van de oude stadsmuren zijn nog overblijfselen, o.a. een poort (Bargate) en een aantal torens (Arundel Tower, Catchcold Tower), maar de stad heeft zich aanmerkelijk uitgebreid. De Normandische St Michaëlskerk, met haar slanke toren, is het oudst. Het hospitaal Domus Dei, uit de tijd van Hendrik III, is een der oudste van Engeland. Southampton bezit een universiteit, een technisch college en het Hartley Instituut, een school voor wetenschappen en kunstnijverheid (sedert 1872); verder zijn er o.a. een handelsschool en een zeevaartschool. De Britse topografische dienst (Ordnance Survey Office) is te Southampton gevestigd.
Southampton bezit drie parken, drie musea en verscheidene bibliotheken. De nijverheid beperkt zich voornamelijk tot machine- en scheepsbouw en suikerindustrie. Southampton is vnl. handelsstad en aanloophaven; zijn vier dokhavens laten de grootste schepen toe. Ook zijn er 7 droogdokken, waarvan het King George V Dock het grootste ter wereld, geopend in 1935. De stad is het voornaamste station voor maildiensten naar alle delen van de wereld. Het scheepvaartverkeer beliep in 1951 voor de grote vaart ca 23 millioen netto reg.ton en voor de kustvaart ca 3 millioen netto reg.ton.
Nabij de stad vindt men de schilderachtige ruïnes van Netley Abbey, een in 1229 gestichte Cisterciënser Abdij, en daar tegenover New-Forest, een oud koninklijk jachtgebied, door Willem de Veroveraar gereserveerd. Southampton ligt nabij de plaats van een Romeins station (Clausentum), was reeds in de tijd der Normandiërs de haven van Winchester, voorts de inscheephaven voor de Engelse Kruisvaarders en voor de invallen in Frankrijk, doch kreeg vooral betekenis als invoerhaven van wol en voor de handel met Z.W.-Frankrijk. Van Southampton voer in 1620 de „Mayflower” uit. In Wereldoorlog II werd Southampton 57 maal gebombardeerd. De dokken en vele kerken en gebouwen werden verwoest of zwaar beschadigd.
