Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 17-10-2024

SONNIUS, franciscus

betekenis & definitie

(Son, N.-Br., 12 Aug. 1506 - Antwerpen 29 Juni 1576), eigenlijk Van de Velde, naar zijn geboorteplaats Sonnius genoemd, studeerde te Leuven, werd pastoor te Meerbeek en Leuven, promoveerde in 1539 tot doctor theologiae en was in 1543 rector der universiteit. Om zijn geleerdheid werd hij een der vertegenwoordigers van de Nederlandse geestelijkheid op het Concilie van Trente (1545-’47 en 1551-’52) en in 1557 op het godsdienstgesprek te Worms.

Door Karel V tot inquisiteur benoemd trad hij op in Gelderland en de noordelijke gewesten; hij wees op de misstanden in de kerk, was gematigd als geloofsrechter, hoewel scherp alle Protestantisme veroordelend. Zijn voornaamste werk vormden de moeilijke onderhandelingen te Rome, waarheen hij in 1558 vertrok om bij de Paus de toestemming te verkrijgen voor de door Philips II gewenste nieuwe organisatie der Nederlandse bisdommen.In 1559 keerde hij terug, toen de pauselijke bul was uitgevaardigd, waarna Sonnius nog veel moeite moest besteden om hierop de medewerking in de Nederlanden te verkrijgen. Hij behoorde tot de in 1560 benoemde bisschoppen en kreeg zijn zetel te ’s Hertogenbosch, waaruit hij in 1566 de wijk moest nemen. Een goed jaar later keerde hij terug en begon met ijver zijn diocees te besturen en te zuiveren. Zijn krachtig optreden deed Alva besluiten hem voor het bisdom Antwerpen voor te dragen, als hoedanig hij 13 Mrt 1570 werd benoemd. Ook hier heeft hij belangrijk werk voor de Katholieke restauratie verricht.

Lit.: Biogr. nat. de Belgique, s.v.; Th. Goossens, F. S. in de pamfletten, bijdr. tot zijn biographie (1917); M. Dierickx, De oprichting der nieuwe bisdommen in de Ned. onder Filips II 1559-1570 (1950).

< >