naam van vier pausen, van wie de beide laatsten tegenpausen.
Silvester I
Heilige, was paus van 314 - 31 Dec. 335. Tijdens zijn bewind werd door keizer Constantijn het Christendom, tot dan toe onderdrukt, verheven tot een door de staat erkende godsdienst en steeds meer door hem begunstigd, totdat keizer Theodosius de Christelijke godsdienst als de alleen gerechtigde staatsgodsdienst erkende. Voorts werd tijdens zijn pontificaat het Concilie van Nicea gehouden. Verschillende legenden zijn rondom zijn persoon geweven (zie Constantijn’s schenkingsacte). Omdat zijn feestdag op 31 Dec. valt wordt Oudejaarsavond ook Silvesteravond genoemd.
Silvester II
paus van 999 - 12 Mei 1003, familienaam Gerbert, een Benedictijn afkomstig uit Aquitanië, werd in 991 aartsbisschop van Reims en in 998 van Ravenna. Hij was een groot geleerde, vooral op het gebied der mathematica en der natuurwetenschappen en hij had vooral daaraan zijn aanzien bij keizer Otto III te danken. Beiden waren bezield door het hoge ideaal een bond van de Christelijke volken te vormen onder leiding van keizer en paus. Men stelde het voor, alsof het tweetal Constantijn - Silvester I herleefde in Otto - Silvester II. Zij stierven echter te vroeg om hun plannen uit te voeren. Dank zij zijn contact met de Arabische wetenschap van Spanje, waaruit hij zijn kennis ontwikkelde en enkele uitvindingen, o.a. van een waterorgel, werd hij in de Middeleeuwen wel als een tovenaar beschouwd.
Lit.: A. Olleris, Œuvres de Gerbert (Paris 1867); J. Havel, Lettres de Gerbert (Paris 1889); K. Werner, Gerbert v. Aurillac (Wenen 1881); F. Pictavet, Gerbert, un pape philosophe (Paris 1897); De la Salle, Gerbert (1921); F.
Eichengrünn, Gerbert (S. II) als Persönlichkeit (Leipzig 1928).
Silvester III
tegenpaus van 20 Jan. - 10 Mrt 1045, tevoren bisschop van Sabena, verdrong door de bemoeiing der Crescentii, die niet konden verdragen, dat hun vijanden, de graven van Tusculum, de losbandige Benedictus IX tot paus hadden aangesteld, deze van de pauselijke troon. Silvester kon zich niet langer dan zeven weken handhaven, waarna Benedictus terugkeerde. Deze stond kort daarna zijn pauselijke waardigheid voor een som gelds af aan Joh. Gratianus, die de naam Gregorius VI aannam. Op de Synode van Sutri, in Dec. 1046 door keizer Hendrik III gehouden, werd Silvester definitief afgezet.
Silvester IV
tegenpaus (Maginulf) was aartspriester te Rome en werd door een groep Romeinse edelen op 18 Nov. 1105 tegenover Paschalis II tot paus aangesteld, maar hij werd reeds de volgende dag uit Rome verdreven. Zijn onderwerping aan Paschalis geschiedde eerst in Apr. 1111 onder dwang van keizer Hendrik V, die paus Paschalis daarvoor het recht van investituur afperste.
