(Joeg. Sarajevo, eigenl. „paleizenstad”), hoofdstad van de Joegoslavische deelvolksrepubliek Bosnië-Herzegowina, telt (1952) 120.000 inw., ligt 537 m hoog in het Dinarische gebergte aan beide zijden van de kleine rivier Miljacka.
De stad is het centrum van de Islam in Joegoslavië en zetel van de Mohammedaanse geestelijke autoriteit Reis el Oelema. Zij telt ca 100 moskeeën, voorts musea op archaeologisch, politiek, historisch en folkloristisch gebied, vier grote bibliotheken en archieven, Mohammedaanse en andere hogere scholen en een radiostation (390,9 m). Er is voorts een zetel van een Servische orthodoxe metropoliet en een R.K. aartsbisschop.De stad heeft in vele delen een Oosters karakter bewaard (vooral in de Turkse bazar) door de langdurige Turkse overheersing, maar sinds het begin van de Oostenrijks-Hongaarse heerschappij ook een Westers aanzien gekregen. Er is vnl. in het ten dele ommuurde en geaccidenteerde Noordoostelijk deel veel klein-industrie door handwerkers, die hun beroep in winkeltjes uitoefenen: zilverwerk, aardewerk, weverijen, zijde-, hout- en tabakverwerking. Serajewo is een spoorwegknooppunt met lijnen naar Belgrado, Zagreb, Ljubljana, Banja Luka, Dubrovnik, Titograd en Split. Er is een luchtverbinding met Belgrado en Zagreb.
Geschiedenis.
De oorsprong van Serajewo gaat terug tot in Illyrische en Romeinse tijden. Bij opgravingen zijn Romeinse baden en pottenbakkerijen gevonden. Slaven vestigden zich in het gebied in de 6de en 7de eeuw. De Hongaarse veldheer Kotroman zou in 1262 de eigenlijke stad onder de naam Bosnavar of Vrhbosa hebben gesticht. Na de Turkse verovering in 1463 nam Serajewo in grootte en belangrijkheid toe. De Begova Džamija (moskee), een van de belangrijkste in Europa, werd ca 1530 gebouwd en de stad werd een militair en economisch centrum.
Na 1850, toen Turkije onder Europese pressie hervormingen uitvoerde, kwam er een nieuwe opbloei, waarbij grote werken werden uitgevoerd. In 1878 kwam Bosnië-Herzegowina met Serajewo volgens een besluit van het Congres van Berlijn aan Oostenrijk-Hongarije, dat het afgesloten land met wegen openlegde.
Het Oostenrijks bestuur deed een Servisch gezind nationalisme groeien, dat op 28 Juni 1914 leidde tot de moord op aartshertog Frans Ferdinand (door de student Princip) op een brug over de Miljacka. Dit was mede aanleiding tot Wereldoorlog I. In Wereldoorlog II was Serajewo korte tijd zetel van de Joegoslavische regering; na de capitulatie behoorde de stad bij het Italiaanse protectoraat Kroatië, totdat zij in Apr. 1944 in handen van de partisanen viel. De tegenwoordige Joegoslavische regering moderniseert thans de stad, o.a. door afbraak van oude wijken.
