Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 17-10-2024

SEGMENTERING

betekenis & definitie

(segmentatie, metamerie). Hieronder verstaat men het verschijnsel dat in het dierlijk lichaam bepaalde organen zich een aantal keren herhalen in de richting van voren naar achteren (rostro-caudale richting).

Men doet echter wel deze naam te beperken tot de segmentatie, die van het mesoderm uitgaat en de bouw van het lichaam beheerst. Zo gedefinieerd zijn alleen ringwormen, geleedpotigen, onychophoren, lancetvisje en gewervelde dieren gesegmenteerd. In de eerste 2 groepen is de segmentatie in het algemeen uitwendig zichtbaar door groeven, die de segmenten of metameren van elkaar scheiden. De naam insecten is de Latijnse naam voor de dieren, die men met een Oudhollandse term „gekorvene dieren” noemde.Bij het embryo van de genoemde dieren verdeelt het mesoderm (zie ontwikkelingsgeschiedenis) zich in een gepaarde serie van blokjes of blaasjes (mesodermsegmenten), die zich op verschillende manier gedragen. In het bijzonder geldt dit voor hun holten (coeloom of secundaire lichaamsholte). Bij de gewervelde dieren gaat van de dorsaal gelegen mesodermsegmenten (scleromyotomen, oersegmenten, oerwervels, somieten) direct de segmentatie van het spierstelsel van de romp uit, maar deze veroorzaakt de segmentale herhaling van wervels, ribben, ruggemergszenuwen en uit de aorta ontspringende romparteriën. De kop der gewervelde dieren is waarschijnlijk niet gesegmenteerd.

< >