Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 17-10-2024

SCHETZ, gaspar

betekenis & definitie

heer van Grobbendonck e.a., Nederlands financier en staatsman (Antwerpen 20 Juli 1530 - Bergen 9 Nov. 1580?), behoorde tot een Antwerpse koopmansfamilie en studeerde in Marburg of Erfurt.

In 1555 werd hij facteur (financieel vertegenwoordiger) van Philips II in Antwerpen, een zeer belangrijke post, aangezien vrijwel alle geldelijke transacties der regering door hem werden uitgevoerd. Hij werd in 1564 thesaurier-generaal. In 1570 ontraadde hij Alva de 10de penning en in 1576 schaarde hij zich aan de kant van de Staten-Generaal in wier naam hij met Don Juan onderhandelde en in 1578 met Matthias; het volgend jaar was hij een der afgevaardigden der Staten-Generaal bij de vredesonderhandelingen te Keulen. Eerst in 1580 zocht hij toenadering tot Parma, kort voor zijn dood. Hij was overtuigd katholiek, schreef een aantal politieke kleine geschriften. Hij werd nogal fel aangevallen om zijn enorm fortuin, dat hij voor een deel waarschijnlijk door speculaties, monopolies e.d. had verworven. Zijn zoon Antoine was in 1629 gouverneur van ’s-Hertogenbosch, toen deze stad door Frederik Hendrik werd belegerd, bij welk beleg hij zich een kundig krijgsman toonde.

< >