Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 17-10-2024

SCHERMERHORN, willem

betekenis & definitie

Nederlands landmeetkundige en politicus (Akersloot 17 Dec. 1894), werd in 1918 civiel-ingenieur en in 1926 hoogleraar te Delft in het landmeten, het waterpassen en de geodesie. In 1931 werd hij belast met de wetenschappelijke leiding van de meetkundige dienst van de Rijkswaterstaat en als zodanig introduceerde hij de luchtfotogrammetrie in Nederland.

Op dit terrein verwierf hij zich een internationale faam, zodat hij, na in 1936 de leiding van het luchtkarteringswerk op Nieuw-Guinea te hebben gehad, vooral in de jaren na Wereldoorlog II in verscheidene buiten-Europese landen opdrachten kreeg uit te voeren.In de politiek was Schermerhorn vóór Wereldoorlog II incidenteel actief als bestrijder van het nationaal-socialisme. Tijdens de bezetting verbleef hij van Mei 1942 - Dec. 1943 als gijzelaar te St Michielsgestel. Hij speelde later een rol in het verzet. Van Juni 1945 - Juli 1946 was hij minister-president van het eerste na-oorlogse kabinet „van herstel en vernieuwing”. Na zijn aftreden werd hij voorzitter van de Commissie-Generaal voor Ned.-Indië. In beide functies voerde hij een radicale anti-koloniale politiek, die bewust, zij het aanvankelijk niet openlijk, de onafhankelijkheid van Indonesië ten doel had, haar hoogtepunt vond in de parafering door Schermerhorn en Sjahrir van het accoord van Linggadjati (15 Nov. 1946) en uiteindelijk leidde tot de Souvereiniteitsoverdracht.

Binnenslands ontmoette deze politiek vaak hevige bestrijding. Na de ontbinding der Commissie-Generaal speelde prof. Schermerhorn politiek geen vooraanstaande rol meer. In 1948 werd hij lid van de 2de Kamer en in 1951 van de 1ste Kamer.

< >