Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 17-10-2024

Paul REYNAUD

betekenis & definitie

Frans staatsman (Barcelonette, Basses Alpes, 15 Oct. 1878), werd in 1919 Kamerlid voor de Alliance Démocratique. In 1924 niet herkozen, had hij van 1928-1940 ononderbroken zitting in de volksvertegenwoordiging, meermalen was hij minister.

In 1938 was hij eerst korte tijd minister van Justitie onder Laval, doch hij nam zijn ontslag als protest tegen de „appeasement-politiek” jegens Duitsland. In Nov. van hetzelfde jaar trad hij wederom toe tot het kabinet-Daladier, nu als minister van Financiën. Hij wist nu een drastische sanering van het Franse budget door te voeren. Reynaud was een van de meest gezaghebbende voorstanders van een intransigente houding tegenover de Duitse expansiepolitiek en vooral na het uitbreken van Wereldoorlog II kreeg hij de reputatie van de „sterke man” in het kabinet. Op 22 Mrt 1940 werd hij zelf benoemd tot premier, tevens minister van Buitenlandse Zaken. Op 18 Mei, in de hoogste nood van de Franse veldtocht, nam hij zelf de portefeuille van Defensie op zich en riep maarschalk Pétain* als vice-premier in zijn kabinet.

Reynaud deed een dringend beroep op president Roosevelt om hulp en kwam met Churchill tot overeenstemming, een organieke unie tussen Frankrijk en Engeland te sluiten. Alles was echter tevergeefs en medio Juni stond de Franse regering voor de keus, of te capituleren, of wel, met prijsgeving van het moederland, de strijd van Afrika uit voort zetten. Reynaud verdedigde het laatste standpunt, maar Pétain en de opperbevelhebber Weygand* wisten het besluit tot een wapenstilstand door te drijven. Op 16 Juni trad Reynaud af. Hij vluchtte eerst naar Engeland, maar keerde later naar het onbezette deel van Frankrijk terug, waar hij weldra gearresteerd werd. Anders dan de andere oorlogsleiders behoorde hij echter niet tot de aangeklaagden in het proces van Riom.

In Mrt 1943 werden hij en zijn medegevangenen door de Duitsers, die eind 1942 heel Frankrijk hadden bezet, naar Duitsland gevoerd. Tot 1945 verbleef hij nu in verscheidene concentratiekampen.Na zijn bevrijding door de Amerikanen naar Frankrijk teruggekeerd, werd hij in Juni 1946 tot lid van de Nationale Vergadering gekozen. In 1948 was hij nog enige tijd minister van Nationale Economie en Financiën in het ministerie-André Marie en in 1950 had hij de portefeuille van Geassocieerde Staten en het Verre Oosten in het ééndagskabinet-Queille.

Reynaud staat, als overtuigd voorstander van het kapitalistische stelsel, aan de uiterste rechtervleugel van het hedendaagse politieke leven in Frankrijk. Door zijn algemeen erkende bekwaamheden, met name op financieel-economisch terrein, is zijn invloed toch nog groot. In 1951 en 1952 werd hij met de formatie van een kabinet belast, maar tot dusverre is het hem niet meer gelukt, premier te worden. Hij is een vurig aanhanger van het Europees Federalisme en maakt sedert de oprichting deel uit van de Raadgevende Vergadering van de Raad van Europa, waar hij een der meest gezaghebbende leden is.

Bibl.: Le problème militaire français (1937) ; Finances de guerre (1949); Le destin hésite (1946) ; La France a sauvé l’Europe (1947).

< >