graaf, Oostenrijks-Hongaars diplomaat (Dimokur, Bohemen, 26 Sept. 1872 - Wenen 4 Apr. 1932), intiem vriend van aartshertog Frans Ferdinand, ging in 1913 als gezant naar Boekarest. In Dec. 1916 werd hij Oostenrijks-Hongaars minister van Buitenlandse Zaken en streefde er naar, de oorlog zo snel mogelijk te beëindigen.
Hierin werd hij gesteund door de nieuwe keizer Karel. Door bemiddeling van diens zwager prins Sixtus van Bourbon-Parma werden met Frankrijk geheime vredesonderhandelingen geopend (waarvan Czernin slechts gedeeltelijk op de hoogte was — de zgn. Sixtusbrief van 24 Mrt 1917 werd buiten hem om door Karel verzonden), die echter door de geringe toeschietelijkheid, die men in Parijs toonde, op niets uitliepen. In Apr. 1918 leidden zij tot zijn val.
Na de oorlog had Czernin nog enige jaren zitting in de Oostenrijkse Nationale Raad. De Tsjechoslowaakse staat onteigende zijn Boheemse bezittingen.Bibl.: Im Weltkriege (1919); Afrikanisches Tagebuch (1927).
Lit.: A. Demblin, C. und die Sixtus affaire (1920); Sixte de Bourbon, L’offre de la paix séparée de l’Autriche (1920); R. Fester, Die Politik Kaiser Karls und die Wendepunkt des Weltkrieges (München 1925).
