(Russ. Nikolaj), Russisch diplomaat (Gori bij Tiflis 16 Dec. 1855 - Belgrado 10 Juli 1914), was van 1904-1906 chef van de 1ste afdeling van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken, van 1906-1909 gezant te Teheran en van 1909-1914 te Belgrado.
Hij streefde steeds naar vestiging of versterking van het Russisch overwicht. Als gezant in Perzië was hij tegenstander van de Entente met Engeland van 1907, die in Perzië een Russische en een Engelse invloedssfeer afbakende. In zijn streven ook daarna de Russische invloed te vergroten ging hij te ver en werd teruggeroepen. In Servië had hij een groot aandeel in het tot stand komen van de Balkanbond van 1912 {z Balkanoorlogen) en werkte ook daarna in panslavistische geest de Oostenrijkse politiek zoveel mogelijk tegen. Hij was zwaarlijvig en leed aan een hartkwaal; tijdens de crisis van Juli 1914 stierf hij plotseling gedurende een onderhoud met de Oostenrijkse gezant in diens woning. Servische vermoedens van vergiftiging, die niet bewezen zijn, verhoogden toen de agitatie in Belgrado.
PROF. DR TH. J. G. LOCHER
