Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-01-2023

Kari LARSEN

betekenis & definitie

(Halfdan Edvard), Deens schrijver (Rendsborg 28 Juli 1860 - Kopenhagen ii Juli 1931), studeerde rechten te Kopenhagen en Berlijn en leefde als journalist en schrijver. De indrukken uit zijn jeugd zijn beslissend voor zijn gehele leven geweest: zijn vader was in de oorlog tegen Pruisen gesneuveld en zijn kinderjaren bracht hij in een oude buurt van Kopenhagen bij zijn grootouders door, waar hij steeds met volkstypen in aanraking kwam.

Smartelijk bleef hij de verminking van Denemarken in 1864 gevoelen en voortdurend probeerde hij zijn land uit de morele ellende op te heffen door het volk tot een nationale beweging op te wekken. Vandaar ook zijn verzet tegen alle ontwapening en modern humanisme. In tegenstelling met de meeste Denen was hij een bewonderaar van Pruisisch militarisme en discipline, die hij de Denen ten voorbeeld stelde. Hij was een intellectualistisch schrijver, die experimenteerde op het gebied der psychologie en vooral de vrouwenpsyche bestudeerde. Zo laat hij in Doctor lx (1896) een Mefisto-achtige figuur twee mensen bij elkaar brengen om de invloed, die zij op elkaar uitoefenen, te kunnen aantonen. Hij wil graag objectief tegenover zijn onderwerp staan en beschrijft bijv. het verloop van een huwelijksleven in twee delen, in het ene gezien van het standpunt van de man, in het andere van dat van de vrouw: En Kvindes Skriftemaal - Aksel Halcks Optegnelser (samen als: Hvi ser du Skteven? 1900- 1902). Hij schreef een groot aantal novellen, waarin Kopenhaagse volkstypen optreden in hun eigen dialect.Bibl.: Cirkler (1893); I det gamle Voldkvarter (1899); Seksten Aar (1900); En moderne Hverdagshistorie (1906); Det springende Punkt (1911); De der tog hjemme fra (1910-1914); Et Folk i Krig (1914); Krig, Kultur og Danmark (1916); Militarismens Fallit (1919). Reisbeschrijvingen: Poetisk Tyskland (1898); I det store heilige Rusland (1904); Det skonne Portugal (1904); Japansk Aand (1909).

< >