Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 05-01-2022

Jozef beck

betekenis & definitie

Pools staatsman (Warschau 4 Oct. 1894 _ Stanejti 6 Juni 1944), nam deel aan de Poolse vrijheidsstrijd in Wereldoorlog I en aan de veldtocht tegen Rusland. Na Pilsoedski’s staatsgreep (1926) riep deze hem uit het buitenland, waar hij militair attaché geweest was, en maakte hem tot een zijner naaste medewerkers.

In Nov. 1932 werd hij minister van buitenlandse zaken. Hij streefde er naar, Polen een zelfstandige rol te laten spelen, ja zelfs de leiding te geven van een Middcneuropees blok tussen Duitsland en Rusland. Hiertoe maakte hij zich losser van de Franse alliantie en de Volkenbond en dekte hij zich (naar hij meende) door een non-agressie-pact met Duitsland te sluiten (Febr. 1934). Beurtelings steunend op een Duitsland, dat een neutraal Polen kon gebruiken, zolang andere ambities nog niet waren vervuld, op een Frankrijk, welks gehele veiligheidssysteem was gebouwd op een bondgenoot in Duitslands rug, of op een Italië, dat de drang van zijn Duitse bondgenoot naar de Balkan met schele ogen aanzag, voerde hij na Pilsoedski’s dood een opportunistische politiek, die hem enige tijdelijke successen opleverde (oplossing van het 18-jaar oude geschil tussen Polen en Littauen in de door Polen gewenste zin, inlijving van Teschen en verkrijging van een gemeenschappelijke PoolsHongaarse grens, alle in 1938). Deze politiek, waarop in toenmalig Polen geen critiek geduld werd, was op drie illusies gebouwd, nl. dat het mogelijk was met Duitsland blijvend tot een accoord te komen, dat Ruslands militaire macht te verwaarlozen was en zou blijven en dat het nat.soc. Duitsland en het communistische Rusland nooit tot overeenstemming zouden komen.

In al deze berekeningen heeft Beek zich vergist, zoals bleek in Sept. 1939, toen de gehele Poolse grootheidsdroom in enkele dagen ineenstortte en hij overhaast naar Roemenië moest vluchten, alwaar hij vijfjaren later, gedesavoueerd door alle Poolse regeringen, stierf. MR J. L. HELDRINGLit.: J. H. Harley, Colonel Beck (London 1939).

< >