Schots speculant (Edinburgh 16 Apr. 1671 - Venetië 21 Mrt 1729), zoon van een goudsmid en bankier, leidde te Londen een ongeregeld leven, vluchtte naar Holland en bestudeerde hier vooral handel en bankwezen. Zijn grote bekendheid verwierf hij door zijn plannen en pogingen om de financiën van Frankrijk in het reine te brengen en om dit land tot nieuwe welvaart te brengen.
Het stelsel van John Law heeft in feite tot een hevige inflatie en massaverarming geleid. Het belangrijkste geschrift waaruit men zijn ideeën kan leren kennen is zijn Money and trade considered with a proposal for supplying the nation with money (1705, 2de dr. i.h. Frans, ’s-Gravenhage 1720). Zijn denkbeelden kwamen hierop neer: papiergeld is beter dan metalen munt. Daar edel metaal zelf aan waardeschommelingen onderhevig is, geven bankbiljetten met gedwongen koers, die ook niet naar het buitenland kunnen afvloeien, betere aanpassing aan de behoefte aan geld. De dekking der biljetten moet de waarde van de grond zijn. In een later stadium achtte Law het crediet van de Staat voldoende om als dekking te dienen. In 1716, toen in Frankrijk een staatsbankroet dreigde, kreeg Law vergunning een particuliere circulatiebank op te richten. De zaken ontwikkelden zich niet slecht totdat Law zijn werkterrein uitbreidde, o.a. door een patent voor de alleenhandel met Louisiana te kopen. In 1717 stichtte hij verder de Compagnie d'Occident of Mississippi Compagnie. Door allerlei manipulaties werd er hevig gespeculeerd in de aandelen van deze maatschappij. Na enige tegenslag maakte Law van zijn bank een staatsbank, de Banque Royale. In 1719 werden de Oost-Indische en de Chinese Compagnie met die van de Occident versmolten tot de Compagnie des Indes, onder uitgifte van nieuwe aandelen tegen de koers van 550 frs. Door allerlei manipulaties steeg de koers van de voortdurend toegenomen aandelen tot 6 à 7000 frs. Zelfs werd 18 000 frs bereikt. Het wantrouwen begon echter te groeien. Regeringscredieten trachtten de koers op 9000 vast te houden. Tegenmaatregelen bleken niet in staat de koersdaling te voorkomen en uiteindelijk werden aandelen en bankbiljetten waardeloos. Law vluchtte en stierf in Venetië in grote armoede.De vorming van de Compagnie des Indes had in Engeland de oprichting van de Southsea-Company ten gevolge. Ook haar aandelen stegen in de loop van 1720 sterk, ook daar kwam de paniek, die de koers snel deed dalen en het gehele credietverkeer desorganiseerde.
Bibl.: Œuvres, éd. p. E. de Sénovert (Paris 1790), ook in: Economistes financiers du XVIIIe siècle, p. E. Daire (Paris 1843).
Lit.: O. Strub, L.’s Handels- u. Kolonialpolitik (1914); J. M. Müller Jr, Het financieele stelsel van J. L., diss. Utrecht (1920); C. Colbert, Die Börsenschwindel des J. L. (1927); G. Oudard, La très curieuse vie de L. (Paris 1927) ; P. Harsin, Etude critique sur la bibl. des œuvres de J. L. (Liège 1928); M. di Gennaro, Giovanni L. (Napoli 1931); H. M. Hyde, The Amazing Story of J. L. (London 1948).
