Engels humanist (Londen 1467 - 16 Sept. 1519), was een zoon van Sir Henry Colet, die Lord Mayor van Londen is geweest en wiens 21 overige kinderen allen jong stierven. Hij studeerde te Oxford, in Italië en Frankrijk rechten, patristiek en Grieks, en kwam in aanraking met Erasmus, met wie hij grote vriendschap aanknoopte en die hij weldra in Engeland ontving en tot meer bepaalde theologische studie bracht.
Hij doceerde, na zijn wijding ontvangen te hebben, te Oxford (1496-1505) de brieven van Paulus, werd dr theol. en kwam als Dean van St Paul’s te Londen. Hier stichtte hij een beroemd geworden school, waar vooral Latijn en Grieks werden onderwezen en welker orde voorbeeldige betekenis kreeg. Groter homileet dan geleerde, sprak hij over wantoestanden in de Kerk met grote vrijmoedigheid en ernst, bijv. in zijn preek op de Convocation van 1512 en bij de wijding van Wolsey als kardinaal in 1515. Ondanks zijn critiek op de oorlogspolitiek tegenover Frankrijk bleef Hendrik VIII, evenals de Kerk, hem hoogachten.
Erasmus beschreef zijn leven in een brief aan Justus Jonas; tot de naaste vrienden van Colet is voorts Thomas More te rekenen. Als neo-platonicus met neiging tot de mystiek heeft Colet zich ook met de werken van Pseudo-Dionysius Areopagita beziggehouden en met Pico della Mirandola. Erasmus noemde hem bij zijn dood een zeldzaam voorbeeld van Christelijke vroomheid, een buitengewoon prediker der Christelijke waarheid. Thomas More noemde Colet de leider van zijn leven.PROF. DR J. N. BAKHUIZEN VAN DEN BRINK
Bibl.: Works ed. J. H. Lupton (1876).
Lit.: F. Seebohm, The Oxford Reformers John Colet. Erasmus and Thomas More (3rd ed., 1876); H. Maynard Smith, Prereformation England (1938).
