Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

Johannes Theodorus FÜRSTNER

betekenis & definitie

Nederlands luitenant-admiraal (Amsterdam 16 Jan. 1887), kwam op 15-jarige leeftijd op het Kon. Instituut der Marine te Willemsoord, als adelborst 3de klasse.

Op 19-jarige leeftijd tot officier benoemd, diende hij geruime tijd op de vloot en bracht daarvan 6 jaar in Nederlands-Indië door.Kort voor het einde van Wereldoorlog I werd hij als leerling geplaatst bij de pas opgerichte Hogere Marine Krijgsschool en weldra tot instructeur aan die instelling benoemd om vervolgens met Hr Ms „Java” opnieuw naar de Oost te vertrekken en daar op te treden als commandant van een groep torpedobootjagers. In Nederland teruggekeerd, volgde hij als eerste Nederlandse Marineofficier de „Ecole de Guerre” te Parijs, en werd daarop, na één jaar ter zee te hebben gediend, belast met de belangrijke functie van directeur der Hogere Marine Krijgsschool. Anno 1936 werd Fürstner benoemd tot schout-bij-nacht, chef van de Marinestaf; in 1938 vice-admiraal geworden, ontkwam hij na het uitbreken van Wereldoorlog II in 1940 met een deel van zijn staf in een Scheveningse logger naar Engeland. Daar organiseerde hij de Nederlandse vloot als bevelhebber der Zeestrijdkrachten, en na 27 Juli 1941 tevens als minister van Marine; de eerste maal dat het civiel en militair gezag over de Zeemacht in één hand verenigd waren.

Op 15 Febr. 1942 volgde zijn bevordering tot luitenant-admiraal, een rang die in ruim honderd jaar door geen enkel actief dienend zeeofficier was bereikt. In 1945 nam hij ontslag als minister en na afloop van de oorlog als bevelhebber der zeestrijdkrachten, waarmee een unieke loopbaan in de geschiedenis van de Nederlandse Marine werd afgesloten.

Hij werd toen benoemd tot lid van de Raad van State.

Admiraal Fürstner genoot in en buiten de Marine een grote roep om zijn wetenschappelijke kennis en uitgebreide ervaring; de vloot zag in hem echter meer de strateeg, en politieke leider, dan een aanvoerder of zeeman.

< >