of hospitalen werden in de middeleeuwen gesticht door de Hospitaalorde van de H. Geest, die in Montpellier ontstond, waar Gui van Montpellier tussen 1170 en 1180 een hospitaal stichtte, waarvoor hij zelf een regel, ontleend aan die der Johannieters, schreef.
Zieken, reizenden, wezen en vondelingen werden in deze huizen verzorgd. Aan stille armen bracht men de nodige bijstand tehuis. Aanvankelijk telde de Orde slechts lekebroeders. Later werden er ook geestelijken aan verbonden. De Orde kreeg vele huizen in Frankrijk, Italië, Spanje, Portugal, Engeland en in de noordelijke landen. In zeer vele steden, ook in Nederland, werden gelijknamige hospitalen of tehuizen gesticht, welke niet aan de leiding der Orde onderworpen waren, maar alleen de naam er mee gemeen hadden.Lit.: Uhlhorn, Die christliche Liebestätigkeit, 2 dln (Stuttgart 1895); Liese, Geschichte der Caritas, 2 dln (Freiburg i. Br. 1922); P. Alberdingk Thijm, De gestichten van liefdadigheid in België (Leuven 1883); Virchow, Der Hospitaliterorden vom Hl. Geist, zumal in Deutschland. Monatsberichte der Berliner Ak. a. d. J. 1877 (Berlin 1878); G. Monti, Le confratemite medievale dell’ alta e media Italia, 2 dln (Venezia 1927).
