Frans letterkundige en kunstcriticus (Parijs 1 Juni 1855-4 Apr. 1926), van Bretonse origine, begon als journalist en kwam in 1880 aan Justice, het blad van G. Clemenceau, wiens getrouwe vriend hij bleef.
In voor dit blad geschreven kronieken, daarna kunstcritieken, stond hij het impressionnisme en de naturalistische kunstleer voor, hoewel zijn eigen romans, zoals Cécile Pommier (1923) meer verwant zijn aan het idyllische genre van George Sand. Hij was lid, sedert de stichting in 1896, later voorzitter van de Académie Goncourt. In 1908 werd hij administrateur van de Manufacture des Gobelins, waar hij trachtte een moderner geest ingang te doen vinden. In Claude Monet (2 dln, 1924) schreef hij de geschiedenis van het impressionnisme.
In zijn meesterwerk L’Enfermé (1897, 21926 2 vol.) geeft hij niet alleen een minutieuze, met groot evocatief talent geschreven biografie van de révolutionnaire socialist Blanqui, maar tevens een levendig overzicht van vijftig jaar Franse politieke en sociale geschiedenis.Bibl. r Journalistiek werk: Notes d’un journaliste (1887); La Vie artistique à Paris, 8 vol. (1892—1903); Le Cœur et l’Esprit (1894); Les Minutes parisiennes. Deux heures. La Cité et l’Ile Saint-Louis (1899); Les Minutes parisiennes. Sept heures.
Belleville (1903) ; Notre Temps I, scènes d’histoire (1908) ; Notre Temps II, Souvenirs des années de la guerre (1920) ; Images du Jour et de la Nuit (1924); Romans, verhalen, biografisch werk: Pays d’Ouest (1897) ; L’Apprentie (1904) ; La Bretagne (1905) ; Hermine Gilquin (1907) ; L’Idylle de Marie Biré (1908) ; Clemenceau (1919) ; Nouveaux Contes du Pays d’Ouest (1920); La Comédie bourgeoise (1922). Kunstcritiek: Constantin Guys, l’historien du second Empire (1904); 14 dln Musées d’Europe (Nilsson), w.o. La Hollande, 1904; Rubens (1902); L’Œuvre de Carrière (1902) Corot, Daumier; Ch. Méryon (1926); Sisley (1927).
