Frans redenaar, moralist en schrijver (Parijs 7 Mrt 1556 -Tonneins 3 Aug. 1621), studeerde theologie, daarna rechten en werd 1584 raadsman in het Parlement (rechtbank) van Parijs. Hij bezat een grote kennis van de Oudheid (vertaler van Griekse en Latijnse werken), schreef meditaties over de Psalmen, Job en Jeremia, en had als redenaar, moralist en wijsgeer grote invloed.
Staatkundig behoorde hij tot de groep der politiques, evenals Michel de 1’Hospital, die, tussen de partijen staande, trachtte te bemiddelen en verdraagzaamheid predikte en eenheid. In zijn verhandeling De la constance et consolation ès calamités publiques (Over de standvastigheid en troost in algemene rampen) geeft hij in gesprekvorm met vrienden beschouwingen over de ongelukken die het vaderland teisteren. De vorm van al zijn geschriften is zeer verzorgd; hij wordt echter vaak rhetorisch. Du Vair neemt een belangrijke plaats in in de ontwikkeling van de Franse welsprekendheid. Onder Hendrik IV werd Du Vair „maître des requêtes” en belast met vertrouwelijke diplomatieke zendingen. Later werd hij eerste president in het Parlement van Provence, waar hij Malherbe* leerde kennen, wiens vriend hij werd. Onder de regentes voor Lodewijk XIII, Maria de Médicis, werd hij garde des sceaux (minister van Justitie) en bisschop van Lisieux.DR G. G. ELLERBROEK
Bibl.: Vertalingen: Epictetus, Manuel (verschenen 1591, vert, vóór 1586) ; 2 redevoeringen: Demosthenes, Pour la couronne (herdr. in 1911); Cicero, Oraison pour Milon. Over de oude wijsheid: De la philosophie morale des Stoïques (tussen 1592 en 1603) ; De l’éloquence française et des raisons pourquoi elle est restée si basse (1595) î Éd. crit. d. R. Radouant (1907); van Radouant ook een éd. crit. van de Actions et Traités Oratoires (zeven redevoeringen), met de Réponse d’un bourgeois de Paris à la lettre du Légat (1911) ; De la sainte philosophie (1588?); G. Michaut gaf in één ed. met aantek. : De la sainte philosophie en De la philosophie morale des Stoïques (1946) ; De la constance et consolation ès calamités publiques (1594); Œuvres (1606); voll. uitg. Paris 1641; géén moderne uitgaven.
Lit.: G. Reynaud, G. du V., premier président du parlement de Provence (1873); V. Giraud, Ecrivains et soldats (1921), bevat een studie over Du V.; P. Mesnard, Du V. et le néostoïcisme in: Rev. d’hist. de la philosophie (1928); R. Radouant, G. du V., l’homme et l’orateur jusqu’à la fin des troubles de la Ligue (1907) ; René Pintard, Le Libertinage érudit dans la première moitié du XVIIe siècle (1943).
