(in de Vulgaat: Gabaan) was volgens het bijbelboek Jozua (9 : 17; 10 : 2) een der machtigste steden tijdens de intocht der Israëlieten in Kanaän en de hoofdstad van een (republikeins geregeerde?) bond van (ten minste) vier steden (Gibeon, Kefira, Beëroth en Kirjath-jearim). Bekend is het verhaal van de list der Gibeonieten en van hun verbond met Israël: zij doen zich voor als vreemdelingen, afgezanten uit een ver afgelegen land (Joz. 9).
Bij Gibeon heeft daarna de beslissende veldslag plaats, waarbij zelfs de zon en de maan (door de Kanaänieten als goden en helpers vereerd) door de God van Israël, volgens het oude heldendicht, aangehaald in Joz. 10 : 12, tot stilstand en machteloosheid gedoemd worden. Waarschijnlijk behoorden Gibeon (als de eigenlijke stad), Mizpa (als de heilige hoogte) en Nob (als de wijk der priesters bij dit heiligdom) bij elkander. In dit geval is de identificatie van de stad en vesting Gibeon met de Tell-en-Nasbeh (opgegraven door W. F.
Badé, 1926-’29 en 1932-’35) waarschijnlijk. Deze puinheuvel ligt bij de dorpen el-Bire en Ramallah, ten N. van Jeruzalem. De opgraver (gest. 1936) dacht aan Mizpa; zijn medewerker McCown laat de identificatie onbeslist. Door de geweldige buitenmuur was deze stad (naast Sichem) een der sterkste vestingen in geheel Palestina.
Deze buitenmuur blijkt niet ouder te zijn dan het vroege tijdperk der Koningen (ca 900 v. Chr., vgl. I Kon. 15 : 22); de zwakkere binnenmuur is van ca 1100 v. Chr.PROF. DR F. M. TH.
DE LIAGRE BÖHL
Lit.: A. Bruno, Gibeon (Leipzig 1923); Teil en-Nasbeh, vol. I: G. G.
McCown, Archaeol. and histor. results; vol. II: J. G. Wampler, The Pottery (New Haven 1947).
