ook Geiger-Müller-teller genoemd, is een physisch instrument, dat o.a. bij het onderzoek van radioactieve en kosmische stralen dient voor het tellen van het aantal stralingsdeeltjes. Een buis, gevuld met een geschikt gas van lage druk (bijv. ca o,t atm.), bevat twee electroden, waarvan gewoonlijk de ene buisvormig is, terwijl de tweede door een in de as daarvan geplaatste draad wordt gevormd.
Tussen deze electroden staat een electrische spanning, die nog juist niet hoog genoeg is om in het gas een ontlading te doen ontstaan. Treedt echter een geladen deeltje, bijv. een electron, in het gas, met voldoende energie om enige gasmoleculen te ioniseren, dan zullen de gevormde ionen door de spanning worden versneld, waardoor nieuwe ionen worden gevormd. Zo ontstaat een gasontlading, die een plotselinge daling van de spanning tussen de electroden veroorzaakt. Mede als gevolg van deze spanningsdaling breekt de ontlading weer af, waardoor de buis in de oude toestand terugkeert.
De kortstondige gasontladingsstroom kan, na versterking, een mechanisch telapparaat bedienen, dat aldus het aantal binnengetreden deeltjes registreert. Gammaquanta (z gammastralen) kunnen met de Geiger-teller eveneens worden geteld, via de electronen, die zij uit de wand van de buis of uit het in de buis aanwezige gas vrijmaken.PROF. DR G. J. SIZOO.
