(vicomte), Frans dramatisch schrijver (Metz io Juni 1854-Parijs 26 Apr. 1928), was leerling van de Ecole centrale, maar wijdde zich spoedig geheel aan de letterkunde. Zijn drama’s werden door de officiële schouwburgen, Comédie française en Odéon, geweigerd, terwijl Antoine in het Théâtre-Libre L'Envers d’une Sainte, en Les Fossiles vlak na elkander in 1892 opvoerde.
Daar Curel bemiddeld was en afgezonderd leefde op zijn landgoed, vrij van alle literaire invloeden en buiten de toneelintriges, kon hij zich geheel wijden aan zijn kunst, zo nodig jaren zwijgen om zijn stukken te volmaken naar vorm en inhoud. Deze onderscheiden zich dan ook door de draagwijdte van de vraagstukken welke zij behandelen, nu eens persoonlijke conflicten, logisch voortvloeiend uit de karakters van de hoofdfiguren, zoals in Le Repas du Lion (1897), dan weer vraagstukken van maatschappelijke aard zoals in La nouvelle Idole (1899), dat de vraag opwerpt hoever het recht gaat van de wetenschap; of zelfs het gehele probleem van de beschaving aan de orde stellend in La Fille Sauvage (1902), waarin Curel volgens velen de mogelijkheden van het drama overschrijdt. Voeg hierbij de sobere, maar beheerste stijl van de schrijver, die wars is van alle rhetoriek, de scherpe vorm van de dialogen, de grote technische bekwaamheden van Curel als dramaturg, dan begrijpt men de grote waarde van dit oeuvre. Voor een juiste beoordeling van het werk raadplege men de opvolgende lezingen welke de schrijver van de meeste van zijn stukken heeft gegeven.DR R. WIARDA
Bibl.: Théâtre Complet (Paris 1919-1924, 6 vol., met inl. en gesch. van elk der stukken door de schrijver zelf).
Lit.: Jules Marsan, Théâtre d’hier et d’aujourd’hui (Paris 1926); P. Blanchard, F. de C. et son œuvre (Paris 1926); F. J. C.
Gerrits in De Stem VIII (1928); G. de Voisins, F. de G. (1931); K. Richter, C., diss. (Leipzig 1934); E. Pronier, La vie et l’œuvre de C. (1934); G. G.
Ghambers, The religious sentiment in the theatre of F. de C. (Toulouse 1938) ; J. Conrardy, F. de C. (Liège 1938).
